Albisteak

ELA, CCOO, LAB, USO, ESK eta CGTk adierazi dutenez, SEAk uko egin zion ekainaren 29an negoziazio-bilera bat egiteari, uda aurretik metalaren hitzarmen probintzialaren negoziazioa desblokeatzeko eta, horrela, hurrengo grebak saihesteko. Arabako metalgintzako langileak grebara deituta daude ekainaren 30ean eta irailaren 21ean, 22an eta 23an.

Bizkaiko ehungintzako Merkataritzan, orokorrean eta larrugintzan eta oinetakoetan atzoko grebak izandako arrakastaren ondoren, sektoreko langileak kalera atera dira gaur berriro, hitzarmen duin bat aldarrikatzeko. Eguneko ekitaldi nagusia eguerdiko 12etan Arriaga plazatik patronalaren egoitzara (Bilbo) abiatu den manifestazio jendetsua izan da. Bertan, langile grebalariek mosaiko bat egin dute, eta bertan hitzarmenaren negoziazioan ukiezinak diren aldarrikapenak islatu dituzte: udako larunbat arratsaldeetako librantza, % 100eko osagarria bajetan eta antzinatasun-plusari eustea.

Arabako Gurutze Gorriko langileek elkarretaratzea egin dute gaur Esku-hartze Sozialeko Hitzarmena aplikatzeko, soldatari dagokionez, eskatzeko; horrek esan nahi du langile bakoitzak, batez beste, 3.000 euro gehiago kobratuko lituzkeela urtean.

ELA, CCOO, LAB, UGT, ESK, CGT eta CNT sindikatuek Bizkaiko metalgintzan deitutako hiru greba-egunetako lehenak jarraipen masiboa izan du. Greba arrakastatsua izan da enpresa garrantzitsuetan, besteak beste, honako hauetan: Sestaoko ACB, Nervacero, Tecuni, Petronorreko kontratak, Arteche, Gestamp Bizkaia, CIE Taldeko enpresa, Bruss edo Elecnor. Ehunka lagunek parte hartu dute pikete informatiboan lehen ordutik. Eguerdian manifestazio handia egin da Bilboko kaleetan, eta bertan 15.000 pertsona baino gehiago izan dira, aberastasuna banatuko duen hitzarmena eskatzeko. Hurrengo greba egunak ekainaren 30ean eta uztailaren 1ean izango dira.

Gaur eta bihar ELAk greba deitu du Bizkaiko erresidentzietan, guztira seigarren eta zazpigarren greba egunak izango dira. Aldarrikapen nagusiak honako hauek dira: langile gehiago eskatzea, kalitatezko arreta ahalbidetuko duten ratioak bermatzeko, bajak lehen egunetik estaltzeko, erosteko ahalmena bermatzeko eta enpleguan egonkortasun handiagoa izateko, besteak beste.

ELAk oso positibotzat jo du merkataritza orokorraren, ehungintzaren eta larrugintza zein oinetakoen zazpigarren greba-eguna. 8.500 langileri eragiten die. Beherapenen lehen egunean, kate handiak erabat itxi behar izan dituzte: Cortefiel, Springfield, Woman secret, Oysho, Ikks, Merkalcalzados edo Boboli. Era berean, beste askok ireki dituzte, baina langile gutxirekin, hala nola H&M, Parfois, Zara, Stradivarius, Massimo dutti, Bershka edo Pull & Bear dendak, non langile gehienek greba egin duten. ELAk CECOBI eta Bizkaidendak patronalei exijitu die negoziazioa blokeatzeari uzteko eta seriotasuna eta erantzukizuna erakusteko. Bihar, ekainak 24, langileek beste greba egun bat egingo dute eta Arriagatik (Bilbo) 12:00etan abiatuko den manifestazio batean parte hartuko dute, Diputazioa aurrean amaitzeko,. Bertan, greba honetara deitutako sektore bakoitzeko langileen aldarrikapenak jasotzen dituen opari bat emango dute.

ELAk eta LABek Galdakaoko Coca-Cola lantegian deitutako hiru greba egunen lehenak erabateko jarraipena izan du. Joan den astean egindako bi orduko lanuzteen ondoren, eta hitzarmenaren negoziazioan enpresak urratsik egiten ez duela ikusita, langileek grebarekin bat egitea erabaki dute. Izan ere, enpresaren azken eskaintzak erosteko ahalmena asko galtzea eta malgutasunari eustea ekarriko luke. Halaber, Coca-Colak ez du bere gain hartu nahi langile guztiak mantentzeko beharra, lan karga egiturazkoa izan arren. Enpresa-batzordea ELAko zortzi ordezkarik, UGTko lauk eta LABeko batek osatzen dute.

Ekainaren 30ean Laudioko askotariko gelan (enparantza alboan) eskualdeko bi gertakarien inguruko hitzaldia gauzatuko da: batetik, etxebizitzaren problematikari eutsiko diogu eta bestetik, eskualdean dagoen Greba Batzordea edo SOS Aiaraldeako ekimenari.

Langileek manifestazioa egin dute, ELA eta LAB sindikatuek deituta, Bilboko Plaza Biribiletik Kale Nagusiraino, lan hobekuntzak aldarrikatzeko, besteak beste, 1.200 euroko 15 ordainsari urtean. 16.000 eurora iristen ez diren soldatak dituen sektorea da, duela urte batzuk izoztuta egon zena, lanaldi partzial orokortuak dituena eta soldata-arrakala onartezina.

Mobilizazio eta borroka prozesu baten ondoren, enpresako 220 langileek hobekuntza nabarmenak izango dituzte beren lan baldintzetan: soldata igoera garrantzitsuaz gain, larunbat eta jaiegun gehiago izango dituzte libre, opor egun gehiago eta klausula sozialak hobetuko dituzte kontziliazioa hobetzeko.

Zaintza denon ahotan dagoen terminoa bihurtu da azken aldian. Baina diskurtsoetatik at, ez du hainbesteko arretarik jaso politika eta berau duintzeko neurri errealetan. Zaintza lanak , historikoki emakumeoi ezarri zaizkigun zereginak izanda, ezkutatuak, sozialki aitortu gabeak eta prekarizatuak izan dira. Badira eredu familista edo tradizional batean (soilik) ebazten ditugun zaintza beharrak, baita bestelako modu merkantilistan, zaintzaileen esplotazioan oinarrituta, asetzen ditugunak ere. Biak ala biak, sistema kapitalista (cis)heteropatriarkalak etekina ateratzen duen moduan antolatuak daudelarik, noski. Hauxe bera modu argian erakutsi digu azken urteetan Mugimendu Feministak.

ELA, CCOO, LAB, UGT, ESK, CGT eta CNT sindikatuek salatu dute Bizkaiko metaleko patronalak, FVEMek, ez duela negoziatu nahi, Bizkaiko metaleko greba hasteko astebete falta denean -ekainaren 23, 30 eta uztailaren 1erako dago deitura-. Argi utzi du, beste behin ere, gaur, ekainak 15, egin den bederatzigarren negoziazio bileran. Izan ere, patronalak ez du bileran aurrez aurre parte hartu eta ez du planteamendu berririk egin. Sindikatuek arduragabetzat jo dute jarrera hori eta greba egiteko beharra berretsi dute.

Norbegako (Galdakaoko Coca Cola) zuzendaritzak negoziaziorako borondaterik ez duenez, ELAk eta LABek 3 greba egun deitu dituzte ekainaren 23, 28 eta 30erako. Joan den astean, enpresa-batzordean gehiengoa zuten bi sindikatuek (ELA 8, LAB 1, UGT 4) txanda bakoitzeko bi orduko lanuzteak deitu zituzten ekainaren 14, 15, 16 eta 17rako. Deitutako lanuztearen lehen bi egunek %100eko jarraipena izan dute. Lanuzteen helburua hitzarmenaren negoziazioa desblokeatzea da. Aurreko hitzarmena 2020ko abenduaren 31n amaitu zen, eta urte eta erdiren ondoren, enpresak planteamendu erregresiboak egiten jarraitzen du.

Ekainaren 18an Amurrioko Elexondoko pasealekuan zaintza jardunaldia burutuko da. Bertan zaintza eta sektore feminizatuetako esparruko langile ezberdinen hausnarketak zein borrokak entzuteko aukera egongo da.

Hirugarren greba egun bat egiteko deialdia egin du ELAk. Beste sindikatuekin batera ekainaren 17an eta 22an du deituta greba, eta ekainaren 21ean ere beste greba egun bat egingo du ELAk esku hartze sozialean. Azken hilabeteetan, ELAk sarritan ohartarazi du hitzarmen berriaren negoziazioan AISA patronalak Arabako esku hartze sozialaren negoziazioa blokeatu nahi zuela, eta hala izaten ari da iaztik, erabat blokeatuta baitu. Ondorioz, ia urte eta erdi hitzarmenik gabe daramatza sektoreak, eta ELAk uste du badela garaia egoerari buelta emateko. Horregatik, beharrezkoa ikusten du borroka indartzea beste greba egun batekin.

BECen Makina Erremintaren Biurtekoaren inaugurazioa dela eta, Bizkaiko Metaleko langileek manifestazioa egin dute Barakaldotik BECen ELA, CCOO, LAB, UGT, ESK, CGT, CNT, USO sindikatuek deituta, eta ondoren elkarretaratzea egin dute sektorearen pobretzea, lan ezegonkortasuna eta kolektibo askoren arteko subrogazio eskubidearen berme eza salatzeko, besteak beste. Sindikatuetako ordezkariek azaldu dutenez, hitzarmen sektorialaren sinadura entzun eta aldarrikatu nahi izan dute, politikari, gobernu eta enpresa arloko gonbidatu ezagunak dituen itxuraz izen handiko ekitaldi baten aurrean.

Ekainaren 23an eta 24an beste bi greba egun egitera deitu du ELAk Bizkaiko adinekoen egoitzetako gatazkan. Horrela, sektoreko langileek azken hilabeteen egingo duten seigarren lanuztea izango da. Era berean, langileek iragarri dutenez, egoera aldatzen ez bada, 2017an 368 greba-egun egitera eraman zituen egoera bera errepikatzeko beharra ikusiko dute.

Bizkaiko ehungintzako, orokorreko, larrugintza eta oinetako merkataritzako langileek eta eraikinetako eta lokaletako langileek indarrak batzea erabaki dute, greba egun bateratuarekin. Bi sektoreentzat baldintza duinak lortzeko borroka elkarrekin eraman dute horrela kalera, eta ELAK oso balorazio baikorra egiten du. Bi manifestazio egin dira Bilboko kaleetan, eta CEBEKen egoitzaren aurrean amaitu dira biak. Hurrengo greba egunak ekainaren 10, 20, 21, 23 eta 24an izango dira. Bihar ELAko garbitzaileek emakumearen ikurra egingo dute Gas plazan (11: 00etan).

Bizkaiko metalaren patronalak erakutsitako blokeoaren aurrean -FVEMek erosteko ahalmena galtzea besterik ez du planteatzen negoziazioetan-, sektoreko langileek lau eguneko greba egingo dute. ELAk, CCOOek, LABek eta UGTk -negoziazio mahaian gehiengoa dutenek-, greba deitu dute ekainaren 23an eta 30ean eta uztailaren 1ean, ESK, USO, CGT eta CNT sindikatuekin batera. Era berean, ekainaren 13an, Barakaldoko BECen egingo den Makina Erremintaren Biurtekoa dela eta, manifestazio bat egingo da hobekuntza nabarmenak izango dituen hitzarmen baten alde. Sindikatuek salatu dutenez, Bizkaiko metaleko enpresek 2021ean irabazi handiak izan zituzten arren, 2022rako ere antzekoak espero dituzte, patronalak negoziazio mahaietan erosteko ahalmena galtzea baino ez du planteatzen, sindikatuen aldarrikapenei jaramonik egin gabe.

Bilboko lan arloko epaitegiak uste du enpresak legez kanpo ordezkatu dituela gatazka hasi zenetik greban zeuden langileak. Cortusa Industrial SL (Andoain) enpresa kondenatu du epaiak, 5000 euro solidarioki ordaintzera, eta Zuloagari greba eskubidearen urraketa bertan behera uzteko exijitu dio.

340 pertsonentzako hitzarmen berria 10 eguneko grebaren ondoren sinatu da. Hamar greba egun ondoren, plantilla osoaren 340 pertsonek jarraituta, enpresa-batzordeko gehiengoak (ELAko 6 ordezkari, UGTko 4 eta USOko 2) aurreakordioa lortu du Avanza-Bizkaibuseko zuzendaritzarekin.

Bizkaiko Etxez etxeko Laguntza Zerbitzuaren sektoreko hitzarmena negoziatzeko mahaiaren azken bileraren ostean, ELAk mobilizazioen aldeko apustua egiten jarraituko du, sektoreko langileak borrokan jarraitzeko prest dauden lekuetan. Sindikatuaren iritziz, patronalen asmoa da ELZko langileek erosteko ahalmena galtzen jarraitzea, eta, are larriagoa dena, sindikatu batzuek uko egin diote berreskuratzeari, eta proposamenak aurkeztu dituzte, 2020an 53 greba egun egitera eraman zuten aldarrikapenen azpitik. ELAk berretsi du garrantzitsua dela urte horietan galdutako erosteko ahalmenaren % 11,20 berreskuratzea eta datozen urteetan KPIaren erreferentzia mantentzea.

Bizkaiko egoitzetako langileek manifestazio zaratatsua egin dute laugarren greba egunean Gizarte Ekintza Sailaren egoitzatik Foru Aldundira, bere inplikazioa eskatzeko patronalek hitzarmenaren negoziazioan duten planteamendu atzerakoiaren aurrean. Aurrerapenik ez badago mobilizazioak eta grebak areagotuko ditu ELAk.

AP-8 autobidea ustiatzeko Bizkaiko Foru Aldundiak azpikontratatutako Gesbisako langileek, Aldundiaren pasibotasuna ikusita, enpresak blokeatzen duen hitzarmenaren negoziazioan aurrera egiteko mobilizazio dinamikarekin jarraitzen dute.

Negoziazio mahaiaren zortzigarren bileran, FVEMen jarrera ezin etsigarriagoa izan da, ez baitio jaramonik egin joan den astean aurkeztutako plataforma sindikal bateratuari. Gauzak horrela, ELA eta gainerako sindikatuak mobilizazioen beharra sozializatzen hasi dira lantokietan, patronalaren blokeoa hausteko. Bizkaiko metalgintzako grebak gero eta gertuago daude.

Arabako zahar egoitzetako langileek manifestazioa egin dute gaur goizean sektorearen prekarietateari amaiera emango dion hitzarmen baten alde. Langileek negoziazio-borondatearen sektoreko patronalei akordioak lortzeko eskatu diete, eta Arabako Aldundiari, berriz, gatazka honi irtenbideak bilatzeko inplikazioa, azken finean azpikontratatutako zerbitzu publiko horren zatirik handiena finantzatzen baitu.

Bihar hitzarmena negoziatzeko zortzigarren bilera egingo da sektoreko sindikatu guztiek plataforma bateratua aurkeztu eta gero negoziazioan aurrera egiteko helburuarekin.

URA Uraren Euskal Agentziak azpikontratatutako Eulen SA enpresako hamabost langileeak lanera itzuli dira, guztiak ELAkoak. Bizkaiko ibaiak garbitzen eta mantentzen lan egiten dute, eta soldata eta lan baldintzak hobetuko dituen akordioa lortu dute apirilaren lehenetik greba mugagabean egon ondotik.

Eusko Jaurlaritzak EAEko sektore publikoko aldi baterako 33.125 langile utzi ditu hurrengo egonkortze-prozesuetatik kanpo, hau da, % 72. Jaurlaritzak erabaki du 13.000 plaza pasatxo eskaintzea gaur egun Eusko Jaurlaritzan bitarteko edo aldi baterako lan egiten duten 46.000 pertsona baino gehiagori. Horrela, ez ditu betetzen Iceta Legea eta Europar Batasuneko Justizia Auzitegiak sektore publikoaren behin-behinekotasuna % 8 baino handiagoa ez izateko emandako agindua. ELAk ez du egoera hori onartuko, eta, beraz, mobilizazioak bultzatzen jarraituko du behin-behinekotasunak dakarren prekarietatearekin amaitzeko, hala nola Osakidetzan, Administrazio Orokorrean, Sukaldaritzan eta Hezkuntza Publikoaren Garbiketan, etab. Sindikatuak aurreratu du bide juridikora joko duela Eusko Jaurlaritzak edo beste erakunde batzuek Iceta Legeaz egiten duten ez-betetzearen aurrean.

Maiatzaren 30ean laugarren greba eguna egingo dute Bizkaiko adinekoen egoitzetan. Izan ere, 155 egun daramatzate hitzarmenik gabe, lan baldintza oso eskasetan: langile ratioak ez dira aski, eta mendekotasun zein lan karga beharrei ezin erantzun dabiltza, muturreko esplotazio egoeran, salatu dutenez.