Albisteak

Gaur lan-istripu hilgarri bat gertatu da Urnietako Polikiroldegiko berritze lanetan; hain zuzen, Miguel Imaz enpresa ari zen berritze lan hauek egiten Urnietako Udalak esleituta eta zendu den langileak Pavimentos Tecnológicos Zarra enpresarentzat egiten zuen lan. Antza denez, hormigoia botatzeko lanetan ari ziren obran eta ikertzeke dauden arrazoiak medio, kamioiaren besoetako batek ekilibrioa galdu eta luma mugitu du, honek zendutako 59 urteko langilea kolpatu eta heriotza eragin diolarik. Heriotza berri horrekin, dagoeneko 51 pertsona zendu dira gutxienez 2021ean Euskal Herrian lanean, hamargarrena Gipuzkoan.

Andoaingo Tecci Circuitos Impresos enpresako langileek greba-eguna egin dute beren enpresa-hitzarmena defendatzeko. 2021 urte osoa daramate hitzarmena berritzeko negoziatzen, baina ez dute lortu, zuzendaritzak uko egin baitio soldatak igotzeari, enpresaren egoera ekonomikoa ona izan arren.

Gipuzkoako erresidentzietako ratioa hau da: 13 egoiliar langileko. Datu horrek agerian uzten du aste honetan bertan Markel Olano Diputatu Nagusiak esandakoa ez dela zuzena. ELAk Donostian egin duen agerraldian begi bistan utzi ditu Olanoren esanen kontraesanak; horretarako Aldundiaren 38/2007 dekretua ikusi besterik ez dago.

Joan den larunbat gauean gidari batek jasandako erasoaren ondoren, Avanza garraioetako Gipuzkoako langile batzordeak lanuzte mugagabeak deitu ditu astelehen eta ostiraletan 6:00etatik 8: 00etara eta 18: 00etatik 20: 00etara, urriaren 18tik aurrera.

ELA sindikatuak aurkeztutako salaketa baten harira, Donostiako Txara I erresidentzian egindako inspekzioak agerian uzten du 252 egun greban daramaten ELAko sektoreko langileen aldarrien zilegitasuna, eta baita euren eskaeren premia ere: arreta zuzeneko ratioak handitu behar dira, bai eta langile gehiago kontratatu ere. Zentzu horretan, ELA-k berriz eskatzen dio Gipuzkoako Aldundiari, eta Politika Sozialetako diputatuari bereziki, onar dezala sindiatuak egiten dion bilera eskaera. Egun herrialdeko erresidentzietan bizi den egoera bideratu beharra dago, eta hori langileen lan baldintzak hobetzetik pasatzen da.

Zinemaldiarekin bat eginez, ELAk Zaintzaldia deitu du, eta bi egunetan -irailaren 23an eta 24an- Gipuzkoako zahar egoitzetako langileek greba egingo dute, bai eta hainbat mobilizazio eta manifestazio ere, beren lan eta laguntza aldarrikapen nagusiak bilduko dituen hitzarmen sektoriala aldarrikatzeko. Gaurko grebarekin honez gero 251 greba egun egin ditu langile talde horrek, eta Gipuzkoako Foru Aldundia, zerbitzu publiko horren azken bermatzailea, ez da inplikatu gatazkari irtenbide negoziatu bat bilatzeko.

Andoaingo etxez etxeko zerbitzuan lan egiten duten EULEN SOCIOSANITARIOS enpresako 25 langileek 5 eguneko greba egin ondoren lortu dute hitzarmen berri baterako akordioa. Langileek, non batzordearen gehiengoa ELA Sindikatuarena den, oso positibotzat jo dute akordioa. Besteak beste, urtero soldatak KPIaren gainetik aurreikusten den igoera, ordainsari eta osagarrietan beste igoera batzuk eta baita gaixotasunagatiko konplementoetan hobekuntzak. Hitzarmenak 2021-2024 urteetarako indarraldia izango du eta atzeraeragina 2021eko urtarrilaren 1etik aurrera izango du.

ELAk bi greba egun berri deitu ditu Gipuzkoako zahar egoitzetan, irailaren 23an eta 24an, guztira 252 egun, hitzarmenaren aldeko borroka hasi zenetik. Zinemaldiarekin bat egiten duten bi jardunaldi horietan, "Zaintzaldia" ekimena egingo da. Elkarretaratzeak eta protestak egingo dira, eta sektoreko langileek zahar egoitzetan bizi duten prekarietate-egoera sozializatuko dute, bai langileek, bai zaintzak jasotzen dituzten adinekoek. Duela bi urte, Ken Loach zine zuzendariak babesa agertu zion kolektiboari, eta Zinemaldian jaso zuen saria eskaini zien. Ildo horretan, ELAk dei egiten die jaialdira joango diren artista eta izarrei egoitzetako langileen borrokarekin bat egitera, beren eskubideen alde ez ezik, eskaintzen duten zerbitzuaren kalitatearen alde ere borrokatzen baitute. Zaintzak duintzeagatik, azken batean.

Irailaren 6ean Andoaingo Etxez etxeko Laguntza Zerbitzuko langileen greba hasi da; greba irailaren 10a arte luzatuko da. Deialdi honen helburua lan baldintzak duinduko dituen lan hitzarmena lortzea da. Langileen gehiengo oso zabalak bat egin du greba deialdiarekin.

Andoaingo Etxez etxeko Laguntza Zerbitzuko langileek bost greba egun deitu dituzte irailaren 6tik aurrera, astelehena. Mobilizazio berri hauen helburua lan baldintzak duinduko dituen lan hitzarmena lortzea da. Uztailean elkarretaratzeak eta protestak egin ostean, egoerak ez du hobera egin, eta grebara joatea erabaki dute.

ELAk egiaztatu du ratioen igoera egunean minutu batekoa izan dela, Maite Peña diputatuak (EAJ) iragarritakotik oso urrun

Andoaingo Etxez Etxeko Laguntza Zerbitzuko langileek mobilizazioak hasiko dituzte uztailaren 28an, euren lan-baldintzak duinduko dituen hitzarmena lortzeko. Hitzarmen kolektibo hau 2020ko abenduan amaitu zen. Harrezkero, hainbat bilera egin dira bai Eulen enpresa esleipendunarekin bai Udalarekin, eta ELAk bi aldeei eman die bere plataforma, hitzarmenari buruzko akordioa lortzeko. Enpresak eduki duinekin akordioa lortzeari uko egin dionez, ELAk hainbat mobilizazio antolatu ditu uda osoan zehar.

Tolosaldean egindako mobilizazioek eta ospitale publiko baten aldeko borrokak fruituak eman dituzte eta, azkenik, eskualdeko ospitale bat izango dute. Hala ere, ELAk eta LABek salatu dute oraindik ez dutela Eusko Jaurlaritza prestatzen ari den plan funtzionalari buruzko informaziorik jaso. Plan horrek jasotzen du, besteak beste, ospitaleak eskainiko dituen zerbitzu guztiak publikoak izango ote diren edo Asunción klinika pribatuko langileak – Osakidetzak azpikontratatutako klinika pribatua – subrogatuko dituzten ospitale publiko berriaren langile izan daitezen, sindikatuek eskatzen duten bezala. Tolosaldeko osasun-arretaren egoera eskasa osasun publikoaren kudeaketa pribatuaren ondorio dela gogorarazi dute, erabaki politiko baten ondorio izan baitzen.

ELA eta LAB sindikatuek Gipuzkoako eraikin eta lokaletako garbitzaileek pairatzen duten soldata-arrakalaren aurkako ekimen bat burutu dute. Gipuzkoako txoko desberdinetan soldata-arrakalaren aurkako mosaikoa itsatsi dute, garbitzaileen borroka irudikatuz. Donostian, Irunen, Eibarren, Tolosan, Arrasaten eta Urretxun izan dira ekimenak.

ELAko ehunka militanteek parte hartu dute gaur deitutako hamabi Eskualde Kontseiluetan: Bilbo, Nafarroa, Gasteiz, Eskumaldea, Ezkerraldea-Kadagua, Gernika-Durango, Ibaizabal-Nerbioi, Deba, Urola-Kosta, Donostia, Oria-Goierri eta Oarso-Bidasoa. Eskualde Kontseiluak dira sindikatuaren oinarrizko batzarrak, eta bertan hasi dira gaur 15. kongresuaren prestaketa lanak (Bilbon egingo da, azaroaren 24 eta 25ean). Horregatik, lokal guztiak itxita daude gaur.

Gutxieneko zerbitzuak % 100ekoak izan eta greba eskubidea “bahitu” arren, Gipuzkoako zahar-egoitzetako ELAko ordezkariak eta langileak kalera atera dira gaur Donostian, grebaren 250. egunean. Manifestazioa 8:00etan hasi da Ibaetan, eta ekitaldi nagusia Gipuzkoako hiriburuko Boulevarden egin dute, Mitxel Lakuntza ELAko idazkari nagusia bertan zela. Hori guztia lan baldintza duinak eta zaintza ardatz izango dituen egoitza eredua eskatzeko, eta ez pribatizazioa eta negozioa oinarri dituena, Markel Olanok zuzentzen duen Aldundiak egiten duen gisan.

Gipuzkoako erresidentzietako langileak 249. greba eguna egiten ari dira gaur, eta zerbitzu minimoak %100 izangatik ere, kontzentrazio jendetsuak egin dituzte patronalen egoitzen aurrean. Hain zuzen ere, Donostiako Adegi, Garen, Matia eta Lareneko patronalen egoitzen parean bildu dira, langileen egoera duintzea eta adinekoi kalitatezko zaintza aldarri.

Adunako Refractarios Kelsen enpresako 57 urteko langile bat hil zen astelehenean, bihotzekoak jota, lanean ari zela. Heriotza berri honekin, 23 pertsona hil dira Hego Euskal Herrian 2021eko lehen hilabeteetan lan-istripu baten ondorioz, laugarrena Gipuzkoan. ELAren iritziz, ezbehar-tasa handi horiek lan-erritmo jasanezinen, lan-baldintza gero eta kaskarragoen, lan-karga handien, estresaren eta abarren ondorio dira.

Langileek azken astean jakin ahal izan dutenez, Eusko Jaurlaritzak erabaki du supermerkatuetako kutxazainak txertaketa-protokolo espezifikotik kanpo uztea, kolektibo globalaren barruan adinaren araberako txertaketa-dinamikaren barruan txertatuak izatera pasatzeko. Gipuzkoako supermerkatuetako kutxazainek protesta egin dute goiz honetan Donostian Eusko Jaurlaritzak txertoa kentzeko hartutako erabakia salatzeko

248 greba egunen ostean, Foru Aldundiak arduragabekeria erakusten jarraitzen du Gipuzkoako egoitzetan. Beste behin ere, sektoreko baldintzak duinduko dituen hitzarmen baten negoziazioa eta akordioa aldarrikatu dute langileek. Gaurko egunean, Gipuzkoa plazan elkarretaratzea egin ostean, manifestazioa egin dute LAB, Pentsionistak eta Gipuzkoako Senideak sindikatuekin batera, Diputazioaren aurrean amaituz.

Gaur, martxoaren 23an, ELAko ordezkariak Gipuzkoako Batzar Nagusietan izan dira, eta Podemos-Ahal Dugu, EH Bildu eta EAJko ordezkariekin bildu dira, Gipuzkoako Foru Aldundiak egoitzei buruz egindako txostenaren irakurketa kritikoa egiteko eta lan-gatazka konpontzeko beharra azaltzeko. Sindikatuak ere bilera bat hitzartu zuen PSErekin, baina azkenean ezin izan da egin. PPk uko egin zion eskaerari erantzuteari.

Gipuzkoako eraikin eta lokalen garbitzaileek bat egin dute ELAk, LABek eta UGTk sektorean deitutako laugarren greba egunean. Helburua da hitzarmen bat negoziatzea, langileek lurralde horretan bertan garbitzaileekin duten soldata-arrakala itzelari amaiera emateko: haiek 23.183 euro sartzen dituzten bitartean, emakumeek 17.784 irabazten dituzte. Hau da, 5.401 euroko soldata-arrakala dago. ELAk, sektoreko greba-txanda berri hau positiboki baloratu ondoren, ez du baztertzen mobilizatzen jarraitzea patronalak negoziazioaren aurkako jarrerari eusten badio.

ELAk, LABek eta UGTk deitutako greban, langileek garbiketa sektoreko langileekiko duten soldata arrakala salatu dute: gizonek 23.183 euro kobratzen dituzten bitartean, emakumeek 17.784 irabazten dute, hau da, 5.401 euroko arrakala dago. Greba egun berriak martxoaren 16, 17 eta 18rako deitu dituzte.

ELA, LAB eta UGTk martxoaren 15, 16, 17 eta 18an Gipuzkoako garbikuntza alorrean greba deitu dute. Lau greba egun hauen bibez soldata-arrakalarekin amaitzeko eta negoziazio honi merezi den seriotasunez heltzeko ordua dela aldarrikatu nahi dute. Gogoratu dute kale-garbikuntzako gizonek beraiek baino 5.000 euro gehiago irabazten dutela.

Gipuzkoako erresidentzietako langileek berriro ere bat egin dute ELAk sektorean deitu duen greba-deialdiarekin, 247garrena gatazka hasi zenetik. Langileak kalera atera dira berriro ere, egoera oso larria dela eta, gainera, Covid-19k sortutako pandemiaren ondorioz larriagotu egin dela aldarrikatzeko.

Euromaster enpresak aurkeztutako enplegu-erregulazioko espedientearen kontsulta-aldia akordiorik gabe amaitu da, eta ELA akordioa aurkaratzeko lanean ari da. Enpresaren zuzendaritza urtero hasi zen enplegu-erregulazioko espedientea iragartzen, eta, horren bidez, estatu osoko plantilla osatzen duten 720 pertsonetatik 100 kaleratuko ziren. Hego Euskal Herrian, enplegu-erregulazioko espedienteak 9 pertsonari eragingo zien: 3 Nafarroan (Tuterako zentroa) eta 6 EAEn (2 Bizkaian – Trapagarango zentroa – Eta 4 Gipuzkoan – Olaberriko eta Oiartzungo zentroak –).

ELAk beste bi greba egun deitu ditu Gipuzkoako egoitzetan otsailaren 25erako eta martxoaren 30erako, langile gehiago eskatzeko, prekarietatea desagerrarazteko eta langileen erreparazio emozionala lortzeko. Premia larri horiek, gogora ekarri duenez, "Gizarte politikak COVID-19ren garaian: Gipuzkoako lurralde historikoaren esperientzia" izeneko txostenak jasotzen ditu. Bi adituk egin dute txosten hori, Foru Aldundiak berak eskatuta, egoitzetan zenbait neurri hartzeko. Lan honen ondorio nagusiak bat datoz ELAren eskaerekin: beharrezkoa da ratioak handitzea; langile falta, egiturazko arazo bat, pandemian sakondu da; beharrezkoa da emakumezko langileen erreparazio emozionala; eta sektore soziosanitarioaren ereduak aldaketa behar du pertsona ardatz duen arreta-eredu batean aurrera egiteko.

Lan Harremanen Kontseiluan egindako bileraren bidez, Gipuzkoako metalaren hitzarmenaren Berdintasunerako Batzordea eratu da. ELAk urteak eman ditu emakumeek sektore horretan duten genero-desberdintasuna egiaztatzen. Sektoreko enplegua, batez ere jarduera batzuetan, ia debekatuta dago emakumeentzat. Gainera, soldatak eta lan-baldintzak okerragoak dira enpresa askotan.

ELAko ordezkariek elkarretaratzea egin dute goiz partean Legazpiko Aluminios Aleman enpresan eman diren lau langileren kaleratzeen salatzeko. Kaleratzeak egun batetik bestera egin ditu enpresak “inolako azalpenik eman gabe”. Lau kaleratuetatik bik 54 urte dituzte.

Gipuzkoako eraikin eta lokaletako garbitzailek bilera izan dute patronalarekin PRECOren egitzan lan hitzarmena negoziatzeko asmoz. Langileok % 28ko soldata-arrakala dute Gipuzkoako kale-garbiketarekin alderatuta, Gogoratu behar da ELA, LAB, CCOO eta UGT sindikatuek greba deitu zutela urtarrilaren 21 eta 22an lan hitzarmenaren alde.