“Osakidetza agenda publikoaren erdigunean jarri dugu”.

10 urte igaro dira Osakidetzan azken hauteskundeak egin zirenetik...

10 urte oso gogorrak izan dira. Grebak egin ditugu behin-behinekotasunarekin amaitzeko, Madrilek ezarritako birjartze tasarekin amaitzeko, Madrildik datorren soldaten ezarpenarekin amaitzeko... Osakidetzaren eremu zehatzean, ELAk dituen baliabideei balioa eman diezaieketen bi mugarri nabarmenduko nituzke. Lehenik eta behin, zerbitzu juridikoak. Hor dago garapen profesionalaren esparruan irabazitako sententzia. Sententzia hori ez balitz, ezabatuta legokeen osagarri batez ari gara. Gure zerbitzu juridikoei esker eskubide hori berreskuratu egin da, Osakidetzari 150 milioi euro baino gehiago ordaintzera behartuz.

Bigarrena, mobilizazioa. Adibide gisa, % 4ko osagarriaren arazoa nabarmenduko nuke, plantillaren zati handi batek jasotzen ez duen osagarria. Lan-baldintzak arautzen dituen akordio bat dugu, 2009tik mugaeguneratua. Hau da, 15 urte daramatzagu akordio arautzailerik gabe. Horregatik hasi genuen osagarri hori lortzeko borroka. Transfusio eta Giza Ehunen Euskal Zentroko langileek 31 eguneko grebaren ondoren lortu zuten osagarri hori. Edo, osasun-zentroetako administrariek greba-deialdiekin modu masiboan bat egin ondoren lortu zuten. Edo, borroka honi esker osagarri hori onartuta duen osasun mentalaren arloa.

Zeintzuk dira datozen urteetarako erronka nagusiak?

Lan-baldintzak hobetu gabe ez dago zerbitzua hobetzerik. Behin-behinekotasun tasa % 50etik gorakoa da; 24.000 langile baino gehiago aldi baterakoak dira. Helburua da tasa hori, gutxienez, Europak ezartzen duen % 8ra jaistea. Esan dut balioa 2009an galdu zuen akordio arautzailea dugula. Negoziazio kolektiboan akordio arautzaile horri heldu behar zaio. Eta beste gai askori buruz ere hitz egin behar da, soldatei buruz, esaterako. Erosteko ahalmenaren galera metatua % 20koa da.

Asko dira kezkatzen gaituzten gaiak. Adibidez, osasun mentalari garrantzi handia eman behar diogu, osasun sistema publikoan ahaztuta dagoen arlo nagusietakoa baita. Desegiten eta pribatizatzen ari dira. Gipuzkoan ez dago osasun mentaleko ospitale publikorik, dena pribatizatuta dago. Garrantzitsua da pribatizazioen aurka borrokatzea.

Lehen mailako arreta da gure beste kezka nagusietako bat. Oinarrizko eremu batez ari gara, osasun-sistema publikoan sartzeaz, baina urte hauetan Osakidetzaren alde ahulenetakoa izan da. Euskalduntzearen gaiari ere garrantzi handia eman nahi diogu. Posible da langileak finkatzea eta euskalduntzea. Ez dira prozesu bateraezinak, sindikatu batzuk hala saldu arren. Baina zerbait agerikoa bada, gauza horiek lortzeko aurrekontuen bidez Osakidetzari baliabide gehiago eman behar dizkiogula da. Gauza batzuk hobeto antolatu ahal izango dira, noski, baina beste baliabiderik gabe ez dago hobekuntzarik.

Bukatzeko. Zergatik eman behar zaio botoa ELAri azaroaren 28an?

Azken helburua langile klasearen lan- eta bizi-baldintzak hobetzea duen eredu sindikala dugulako. Gure baliabide guztiak helburu horretara bideratzen dira, zerbitzu juridiko onenak, lan-osasunaren arloa, genero-berdintasunaren arloa, Azterketen Kabinetea… edukitzera. Ez gatoz bat sindikatu korporatiboen eredu sindikalarekin. ELAk ez ditu bere baliabideak boligrafoak edo botilak oparitzen inbertitzen, zure lan- eta bizi-baldintzak hobetzera bideratzen ditu. Klaseko sindikatua gara, autonomia politikoa eta ideologikoa dugu. Geure burua finantzatzen dugu, eta horrek egokiena iruditzen zaiguna egiteko eta esateko aukera ematen digu. Azken batean, sindikalismoa egiten dugu. Plantillari datozen urteetan Osasun Sailarekin aurrez aurre jarriko garela bermatu diezaiokegu, kolapso-egoera benetan aldatzeko.

Osakidetza zerbitzu publikoa da, eta, lan-esparrutik harago, guztioi eragiten digu, zerbitzu horren erabiltzaile garen aldetik. Ez dugu langilea bere uniformearen kolorearen arabera defendatzen, kategoria guztiak beharrezkoak dira Osakidetzak funtziona dezan. ELA guztion egoera hobetzeko borrokatuko da, interes korporatiboen gainetik.