Bilerak hasi eta 8 hilabetetara Osakidetzaren egiturazko arazoak konpondu gabe jarraitzen dute

Gaur Osasun Itunaren zazpigarren bilera egin da, eta ELAk salatu nahi du, foro horrek bere ibilbidea hasi zuenetik 8 hilabete igaro ondoren eta Osasun Sailaren propagandaz haratago, errealitate bakarra dela Osakidetzaren egiturazko arazoak oraindik konpondu gabe daudela. Itunaren bileretatik ez da gure osasun-sistema publikoak dituen arazo larriak konpontzen lagundu duen neurri bakar bat ere abiatu. Datu batzuk ikusten baditugu, ondorioa garbia da:

• Osakidetzak berak emandako datuen arabera, aurtengo otsailaren 28an 24.091 aldi baterako langile zeuden, eta horiei beste 3.000 gehitu behar zaizkie, iraupen laburreko aldi baterako kontratuekin daudenak. Ondorioz, 27.091 behin-behineko langile daude (46.200 langile dira guztira), hau da, langile guztien %50 baino gehiago dira behin-behineko (%58).

• Sailburuak osasun pribaturako deribazioak murrizten ari direla adierazi arren, errealitate bakarra da 2024an, Sailak berak emandako datuak ikusita, Osakidetzak 300 milioi euro bideratu zituela guztira osasun pribaturako zerbitzuak eta deribazioak finantzatzera, aurreko urtean baino %11,5 gehiago. Horri gehitu behar zaio aurreko urtean (2023an) gastu hori %9 handitu zela eta 269 milioi eurora iritsi zela. Argi dago, beraz, pribatizazioen eta deribazioen gastuak gora egiten jarraitzen duela.

• Osakidetzak murrizketa zuzena egin du langileen osasuna eta segurtasuna babesteko baliabideetan. Zehazki, 15 prebentzio-ordezkari gutxiago daude orain. Azken urteetan plantillaren dimentsioak gora egin duen testuinguru batean, lan-kargek eta arrisku psikosozialek ere gora egin duten bezala, orain arte baino prebentzio-ordezkari gutxiago daude. Kolektiboaren absentismoari buruzko datuen erabilera maltzurra egiten den bitartean, langileen segurtasuna eta osasuna babesteko baliabideak murrizten dira.

• Langileek zerbitzu pribatizatuen funtzionamendu eskasa pairatzen jarraitzen dute. Pribatizatutako anbulantzien zerbitzuarekin arazo ugari izan ondoren, guztiok gogoratzen ditugunak, ELAk aldi baterako kontratazio-zerrenden kudeaketa negargarri eta kaotikoa salatu du. Osakidetzak bere garaian azpikontratatu zuen eta kanpoko enpresa baten esku dagoen zerbitzu informatiko baten aurrean gaude. Kudeaketa erabateko desastrea izaten ari da, eta hilabeteetan zehar luzatzen ari da. 9 hilabete igaro dira Osakidetzak aldi baterako kontratazio-zerrendak integratu eta eguneratuko zituela iragarri zuenetik. Integrazioa eta eguneratzea ez dira egin, eta, horrez gain, Osakidetza zerrenda eguneratuak argitaratzen ari da hurrenez hurren, akats ugari dituztenak. Aipatutako zerrendetako akatsen ondorioz, hautagaiek eskubidea duten kontratu bat gal dezakete. Beraz, zerbitzu publikoen pribatizazioek dituzten ondorio larrien adibide berri baten aurrean gaude.

• Ez dago aurrerapausorik lan-baldintzetan. Lan-baldintzak arautzen dituen Akordioa berritu gabe dago 15 urte baino gehiago igaro ondoren, eta langileen eskubideen urraketa etengabea da. Adibide gisa, Urduliz Ospitalea, non plantillak eskatzen dituen kontziliazio-neurriak sistematikoki ukatzen ari diren; edo Usansolo Ospitalea, non ELAk sustatutako mobilizazioak bakarrik lortu duen iruzurrezko aldi baterako kontratuak kateatzen 5 urte zeramatzaten 20 profesionalen kaleratzea geldiaraztea.