Bizikidetzatik desagerraraztera #Landeia239

2020/12/14
Covid-19aren aurrean estrategia aldaketa sakona egiteko garaia iritsi da. Osasunaren babesa eta ekonomiari eustea uztartzeko mantrak ez du lortu ez bata ez bestea

Covid-19ren intzidentziari buruzko datuek pandemia izaten ari den ondorio oso larriak erakusten dizkigute. Datu ofizialek ez dute errealitate osoa erakusten. Osasunaren babesa eta ekonomiari eustea uztartzeko mantran oinarritutako estrategiak ez du lortu ez bata ez bestea. Kutsatze-mailak oso altuak dira, eta, gainera, langabeziaren gorakada handia gertatu da, baina ez da handiagoa izan, ERTEak neurri batean egoera arintzen ari direlako.

Bizi dugun bigarren olatuak jarduera moteldu edo geldiaraziko du hainbat sektoretan, eta areagotu eta luzatu egingo da. Horrek desberdintasuna eta pobrezia- eta gizarte-bazterketako egoerak areagotzea ekarriko du. Egoera larria bada ere, erakundeen erantzuna ez da egoera horrek eskatzen duena izaten ari. Ezta urrutitik ere.

Pello Igeregi lan-osasuneko eta negoziazio kolektiboko arduradunak azpimarratu duenez, pandemiaren hasieratik ELAk jarrera zorrotza izan zuen, eta bizitza erdigunean jarri zuen. "Krisi honen hasieratik salatu dugu botere publikoak erabakiak hartzen ari zirela enpresaburuen interes motzei begira, lantoki jakin batzuk irekita edukitzen saiatuta, pertsonen osasunari baino gehiago. Gure proposamenak ere logika ekonomiko bati erantzuten zion; herritarren osasuna ziurtatuz eta pandemia kontrolatuz bakarrik izango gara gai jarduera ekonomiko normalizatuagoa eta jarraituagoa izateko ".

Argi dago egoeraren larritasunaren araberako portaera eskatu behar zaiela herritarrei. Hala ere, Igeregiren ustez, erantzukizun indibiduala aipatzeko estrategiak erakundeen eta patronalaren erantzukizuna ere saihestu nahi du. "Beheraldia hasi ondoren, instituzioen jarduera, neurri handi batean, gomendioak egitean eta norbanakoaren erantzukizunari heltzean oinarritu da. Badirudi gomendio horien atzean ezkutatu egiten zela erantzukizun politikoak saihesteko borondatea, jarduera eta neurri zehatzik ez zegoelako. Halaber, patronalari balio izan dio enpresen erantzukizuna saihesteko, langileen osasuna zaintzeko betebeharrak bete ditzaten ".

Neurri eskasak eta berantiarrak

ELAko lan-osasuneko arduradunaren ustez, akats bat da birusarekin bizi behar zelako mezu politikoa. "Agerian geratu da ekonomia kontrolatzeko lehendabizi birusa kontrolatu behar dela. Deseskaladarekin birusarekin bizitzeko estrategia jarraitu zen, desagerrarazi ordez. Estrategia horrek ez du emaitzarik eman. Asiako eta Ozeaniako esperientzia, aldiz, askoz zuzenagoa da, birusa desagerrarazteko apustua egin baitute. Birusarekin batera bizitzeko estrategia egin dutenek hipotesi bat zuten: osasun-sistemak ez zuela gainezka egingo. Ikusi da hori ez dela horrela izan ".

Igeregik lehentasunezkotzat jo du erabakiak komunitate zientifikoan dauden adostasunen arabera hartzea. "Gertakariek erakusten dute osasuna zaintzeko estrategiarik egokiena –eta ekonomia deitu dena– birusa desagerraraztea dela, ez birusarekin bizitzea. Modu indartsu eta goiztiarrean jokatu behar dela ikasi behar genuen: detektatzeko eta jarraipena egiteko gaitasun handia izan behar dugu, eta murrizketa zorrotzak hartu behar ditugu, kasu gutxi batzuekin".

ELA bat dator neurri murriztaile handiak hartzeko beharrarekin. Neurri horiekin batera, langileen osasuna babesteko eta bizi dugun egoeraren ondorio ekonomikoak arintzeko erabakiak hartu behar dira. "Horretarako, prebentzio-neurriak hartu behar dira langileen eta, oro har, herritarren osasuna babesteko, osasun-sistemaren eta sistema soziosanitarioaren erantzuna indartzeko eta egoera arintzeko neurri ekonomiko eta sozialak hartzeko".

"Neurri horiek guztiek aurrekontuak handitzea ekarriko dute. Egingarria izan dadin, beharrezkoa da diru-sarrera publikoak handitzea. Premiazkoa da erreforma fiskala egitea, enpresen, ondarearen, kapitalaren eta errenta handien mozkinen gaineko zergak nabarmen handituta".