Eusko Jaurlaritzak lekualdatzeetatik datozen espetxeetako langileei baldintza okerragoak ezartzeko nahiaren aurkako mobilizazioak

2022/03/21
ELAk duela hilabete batzuk salatu zuen UGTk eta Eusko Jaurlaritzak gutxiengoan sinatutako akordioa ez zela nahikoa eta euskal espetxeen kudeaketan arazoak sortuko zituela. Gaur egun, argi dago langileen egoera oso larria dela, ‘peonadak’ eginez, aparteko orduak izugarri handituz, eta txanda bikoiztuz, baita kasu batzuetan hirukoiztuz ere. Eusko Jaurlaritzak berak sortu duen prekarietatea aprobetxatuz, langileen artean bi mailatako langileak sortuko dituen proposamena egin du orain negoziazio mahaian.

Urtean 1.200 euro gutxiago kobratu eta 32 egun gehiago lan egingo lituzkete, eta, gainera, arriskuan jarriko lirateke langileen eta presoen osotasun fisikoa eta psikologikoa. ELAk dei egin die langileei beren eskubideen aldeko mobilizazioetan parte har dezaten, gaur, martxoak 21 astelehena, goizeko 11etan Martuteneko espetxearen aurrean egin zen mobilizazioan, esaterako.

Alde batetik, Eusko Jaurlaritzak iragarri du lekualdatze-lehiaketatik (edo lan-poltsatik) datozen 65 pertsonen lan-baldintzak transferentziarekin (2021eko urriaren 1ean) etorritako langileenak baino okerragoak izango liratekeela. Lan bererako, soldata-aldea urtean 1.200 eurokoa izan daiteke. Lanaldia ere desberdina izango litzateke kasu batzuetan, 32 eguneko igoerarekin: jaiegunen konpentsazioan 16 lanegun gal daitezke, eta baimen psikologikoan 16-21 eguneko aldea.
Gainera, Eusko Jaurlaritzak plantilla osatzeko falta diren langileak kontratatzeko lan-poltsak sortzea proposatu du. Behin-behinekotasun gutxi zegoen eremu publiko bakarrean, kontratazio berriei lan-baldintza okerragoak proposatu zizkien, bigarren mailan dauden langileak handituz. Baina, horrez gain, Eusko Jaurlaritzak behin-behinekotasuna areagotu nahi du, eta ez du inolako euskara-eskakizunik eskatzen, espetxe-sistema euskalduntzeko prozesua zailduz.
ELAk errefusatu egin du Jaurlaritzaren asmoa, uste baitu lan bera egiten duten pertsonek lan-baldintza berberak izan behar dituztela, baita espetxeetan ere. Bi eskala sortzea onartezina da; eta argi dago azken helburua langile guztien baldintzak jaistea dela. Langileak kontratatzea premiazkoa bada ere, horretarako ez da beharrezkoa lan-baldintzak murriztea.
Bestalde, laguntzaileen kidegoko aldi baterako langileen lan-poltsan sartzen diren langileek ez dute berariazko prestakuntza teoriko praktikorik egingo beren jarduerari ekin aurretik. Eusko Jaurlaritzak jarduera praktiko presentzialeko 10 jardunaldi egiteko deialdia egingo die, baina horrek ez die espetxeetan lan egiteko kualifikaziorik ematen. ELAk salatu du prestakuntza hori ez dela nahikoa, eta arriskuan jartzen dituela langileen eta presoen osotasun fisikoa eta psikologikoa.
ELAk salatu du Eusko Jaurlaritzaren arduragabekeria espetxeen kudeaketan. Orain salatutakoari espetxeetan pairatzen ari diren beste egoera prekario batzuk gehitu behar zaizkio: ekonomatoen hornikuntzarik eza, janarien kalitateak okerrera egitea, espetxetik ateratzeko garraioa ez ordaintzea, etab.
ELAk Eusko Jaurlaritzari exijitu dio benetako negoziazioa berehala hasteko, Euskal Espetxe Sistemaren antolaketa-egitura ezartzeko, Espetxeen Euskal Ereduarekin bat datorren Lanpostuen Zerrenda (LPZ) negoziatzeko eta benetako okupazio- eta zerbitzu-beharrei erantzuteko, lanpostu hutsak behin betiko betetzeko Enplegu Publikoaren Eskaintza egin ahal izateko. Hori guztia plantilla osoaren lan-baldintzak gorantz berdintzen dituzten lanpostuen balorazioarekin.