Jaurlaritzaren aurrekontuen hazkundea ez da iragarritakoa bezain handia eta ez ditu erronka estrukturalak jorratzen
Etxebizitzaren arloan ere aurrekontua handitu dela iragarri duen arren, 2026an 14 milioi gutxiago bideratuko dira 2025ean aurreikusitakoarekin alderatuta: 482 milioi euro, 496 milioiren ordez. ELAren ustez, kopuru hori ez da aski, eta agerian uzten du Eusko Jaurlaritzaren lidergo falta etxebizitza politikan eta oinarrizko eskubide hori bermatzeko duen ezintasuna.
Osasunaren arloan, aurrekontua 182 milioi eurotan handituko da. Hala ere, ELAk gogorarazi du iaz ere Jaurlaritzak antzeko igoera justifikatu zuela osasun mahaiak atzemandako gabeziak estaltzeko. 2026ari begira ez dirudi osasun gastoan aldaketa estrukturalik gertatuko denik, eta ondorioz, sindikatuak ohartarazi duenez, osasun mahaiak ez du benetako ondoriorik izaten ari.
Hezkuntzaren arloan, aurrekontuak 8 milioi euro baino ez ditu gehitzen, eta, praktikan, horrek izozketa bat dakar. ELAren arabera, datu horrek erakusten du ez dagoela benetako apusturik hezkuntza publikoaren sistema indartzeko eta bertako langileen lan baldintzak hobetzeko.
Eusko Jaurlaritzako langileen soldatei eta enpleguari dagokienez, berriro ere Eusko Legebiltzarrak erabaki du ez erabiltzea bere eskumenak lan arloan, eta Madrilen esku uztea funtsezko gai horiek. ELAk salatu du erabaki hori oso larritzat, kontuan hartuta azken urteetako behin-behinekotasun tasa altua eta soldaten izozketa.
ELAren arabera, “Euskadi Eraldatuz 2030” izeneko kontzeptuaren barruan aurkeztutako 935 milioi euroak ez dira benetan aurrekontuaren parte, baizik eta inbertsio plan bati dagozkio, eta ez lukete aurrekontu proiektuarekin batera iragarri behar. Gainera, kopuru hori zor publikoaren bidez finantzatuko da, eta horrek administrazioen zorpetzea areagotuko du. ELAk gogorarazi du aurten erreforma fiskal bat egin dela, zeinaren ondorioz diru bilketan jaitsiera aurreikusten den; neurri hori, sindikatuaren iritziz, dauden behar ekonomiko eta sozialekin talka egiten du.
Aurrekontu proiektu kontinuista horren aurrean, ELAk premiazko erreforma fiskala eskatzen du, enpresek eta errenta altuek ekarpen handiagoa egin dezaten; osasun, hezkuntza eta etxebizitzako gastua Europako batez bestekora egokitzeko; gutxieneko diru sarrera duinak bermatzeko; eta trantsizio ekosoziala bultzatzeko funts publiko bat sortzeko.