#Landeia "Legearen aldaketa bat behartu nahi dugu"

ELA dinamika bat bultzatzen ari da Hego Euskal Herriko Administrazioetan dauden behin-behineko 65.000 pertsonen lanpostuen kontsolidazioa lortzeko. Zer proposatzen du ELAk?

Salbuespenezko garaiak bizi ditugu, eta, beraz, salbuespenezko konponbideak behar ditugu. Behin-behinekotasuna berria ez den arazo larria da, baina Covid-19k sortutako krisiak agerian utzi du austeritate-politikek, sektore publikoa desegiteak, murrizketek eta pribatizazioaren aldeko apustuak ondorio larriak dituztela herritar guztientzat. Krisi honek zerbait erakutsi badigu, zerbitzu publikoak, indartsuak, unibertsalak eta kalitatezkoak behar dira. Oso ondo dago osasun-krisi honetan bizitza gure osasunaren alde jokatu duten pertsona guztiak txalotzea eta omentzea, baina egin dakiekeen aintzatespenik onena lanpostua kontsolidatuko duen lan-kontratua da.

Dinamika horren barruan, apirilaren 22an greba eguna deitu dute sektore publikoan.

ELAk denbora darama gainerako sindikatuei mobilizazio-dinamika bat planteatzen. Mobilizazio batzuk adostu ditugu, apirilaren 22rako greba egun bat barne. Greba presio-bide bat da, arazo honi berehalako irtenbidea emateko legeak egiteko ardura duten erakunde eta alderdientzat. Orain da garaia Madrilen Enplegu Publikoaren Oinarrizko Estatutua edo Gasteizen Kidego eta Eskalen Legea aldatzeko. Arduragabekeria litzateke ELAren aldetik erronka ez onartzea planteatzen denean eta konponbidea ematen ez saiatzea.

Denbora daramagu administrazioko sektore guztietan batzarrak egiten. Egoera hori pairatzen duten milaka pertsonengana iritsi nahi dugu, eta mobilizatzen jarraituko dugu enplegu publikoa sendotu arte. Eusko Jaurlaritzarekin eta Nafarroako Gobernuarekin ere biltzen ari gara, baita Gasteizen, Iruñean eta Madrilen ordezkaritza duten alderdi politikoekin ere.

Salbuespenezko irtenbideei buruz hitz egiten duzu salbuespenezko denboretarako. Zer esan nahi duzu horrekin?

Sektore publiko osoan kontsolidazio-prozesu bermatzaileak bultzatu behar ditugula, behin-behinekotasunaren gaitza pairatzen duten 65.000 langileek lanpostua berma dezaten. Eta egungo legeek prozesu masibo eta bermatzaile horiek eragozten badituzte, bada, alda ditzagun legeak.

Madrilen eta Gasteizen sektore publikoaren aldi baterako kontratazioari buruzko lege-aldaketak planteatzen ari dira. Madrilen, Estatuko Gobernua EPOE (Enplegatu Publikoaren Oinarrizko Estatutua) aldatzea planteatzen ari da orain, sektore publikoko aldi baterako kontratazioari eta Eusko Jaurlaritzari dagokienez, Kidego eta Eskalen Legean. Gure helburua da ematen ari diren eta Nafarroan ere eman daitezkeen urrats edo arau-aldaketa horiek baldintzatzea, Nafarroako Administrazio Publikoen Zerbitzuko Langileen Estatutua aldatuta.

Zer urrats egiten ari gara EPOEren aldaketa hori baldintzatzeko?

Madrilen dagoen aritmetika parlamentarioaren ondorioz, euskal alderdi politikoak erabakigarriak dira zenbait gehiengo lortzeko. EAJ eta EH Bildu ezinbestekoak izan dira, besteak beste, Rajoyren aurkako zentsura mozioan, Pedro Sanchezen inbestiduran eta Estatuko Aurrekontu Orokorren onarpenean. Bada, ELAk honako hau planteatzen dizuegu: prest zaudete erabakigarriak izateko EPOE bezalako Lege Organiko bat aldatzeko, euskal administrazio publikoan behin-behinekotasunarekin amaitzeko? Borondate politiko kontua besterik ez da.

Europar Batasuneko Justizia Auzitegiak onartu egin du Estatuko administrazio publikoak aldi baterako kontratazioaz abusatzen ari direla. Zer irakurketa egiten duzu ebazpenei buruz?

Egia da Europako ebazpenak ez direla irtenbidea, baina argi dago asko indartzen dutela gure argumentarioa. Epaiek aitortzen dute bitarteko eta behin-behineko langileekiko abusua, baina ez dute onartzen mugagabe/finko bihurtzea. Administrazioek aukeratu behar dute arazo horri irtenbidea bilatu edo Europako auzitegien ustez lege-abusua den zerbaitetan jarraitu. ELA aitzindaria izan zen auzitegietan. Gure salaketa bati esker, Osakidetza kondenatzea lortu genuen, behin-behinekotasun hori gehiegikeriaz erabiltzeagatik. Hainbat auzitegik, Europar Batasuneko Justizia Auzitegiak barne, egoera horiek saihesteko neurriak hartu behar direla adierazi dute, baina administrazioek ez dute oraindik behin-behinekotasuna konpontzeko neurririk hartu.

Zer espero duzu bilera hauetatik?

Gure helburua argia da: Euskal alderdi politikoek eta Hego Euskal Herriko gobernuek konpromisoa hartzea beharrezko kudeaketa guztiak egiteko, gure herrialdean berme-prozesuak egin ahal izateko beharrezkoak diren lege-aldaketak egin daitezen. Horretarako, kontsolidazio-prozesuak bultzatu behar dituzte, behin-behineko langileek enplegua bermatuta izan dezaten. Prozesu horiek esparruz eremu negoziatu beharko dira gehiengo sindikalarekin. Onartezina litzateke euskal alderdi politikoek aldi baterako enplegua sendotzeko mekanismo eraginkorrik ez duen erreforma babestea.

Eusko Jaurlaritzak Kidegoen eta Eskalen Lege Proiektua onartu zuen abenduan, behin-behinekotasunari aurre egiteko xedapen batzuk jasotzen dituena. Zer irakurketa egiten duzu?

Bada, ez dute egoera hori aldatzeko benetako borondaterik. Oso motz geratzen den legea da. Oso kolektibo garrantzitsuak kanpoan geratu dira hiru arrazoirengatik (antzinatasuna, behin-behinekotasunaren ehunekoa eta aplikatzekoak ez diren eremuak), eta, gainera, ez da lege bermatzailea, prozesua baztertzailea delako eta merezimenduaren edo antzinatasunaren pisua ez delako erabakigarria. Ohiko propaganda instituzionaletik harago, aurreko legegintzaldian onartutako testu bera da, eta ez du konpontzen sektore publikoko aldi baterako langileek bizi duten egoera dramatikoa.

10.000 lanpostuko LEPa egiteko asmoa ere iragarri du Eusko Jaurlaritzak…

Askotan entzun dizkiegu antzeko iragarkiak, gero praktikara eraman ez direnak. Kasu honetan, egingo balute ere, ez nituzke babestuko ezta datozen lau urteetan emango diren erretiroak ere. Ezin dugu inolaz ere irtenbidetzat hartu. Gobernantzako sailburuak baztertu egin ditu enpleguaren arloan egin ditugun proposamen guztiak. Gainera, toki- eta foru-eremuan LEPa planteatzen badute, oso urriak direnak eta behin-behinekotasunaren gaitza konpontzen ez dutenak, ez dugu ikusten gure erakundeetan eremu horretan ere benetako konponbidea bilatzeko borondaterik.