ELAk garraio publiloaren prezioaren %50eko behin betiko beherapena eskatu du

2022/10/03
Krisi ekologikoaren osagaietako bat krisi energetikoa da. Energia fosiletan oinarritutako eredua ez da desiragarria (klima-aldaketan dituen ondorioengatik, besteak beste). Gainera, eredu hau betikotzea ezinezkoa da (petrolioaren, gasaren eta energia fosil horien multzoaren mugengatik).

Energia-kontsumoaren murrizketa eta mugikortasunaren murrizketa eta aldaketa (garraioaren energia-kontsumoa ez murrizteaz gain, handitu egin da eta nabarmen egiten jarraitzen du) ezinbestekoak dira bidezko trantsizio ekosozialean aurrera egiteko. Testuinguru horretan, ELAren eskaeretako bat garraio publikoa arrazoizko prezioan garatzea da. Prezioa murrizteak bereziki laguntzen die langile klaseari eta egoera okerragoan dauden pertsona eta familiei.

Espainiako Gobernuak, aurtengo irailetik abendura, bere titulartasuneko garraiobide jakin batzuetan egin ohi diren bidaiak (aldiriko trenak, besteak beste) doakoak izatea onartu du, eta gainerako administrazioek bere eskumeneko garraio publikoan onartutako merkealdiak % 30era arte finantzatzeko eskaintza egin du. Eta beherapen hori gutxienez % 50era eramatea iradoki dute.

Pedro Sanchezen gobernuaren erabaki horren aurrean, EAEko eta Nafarroako erakundeak atoian eramaten aritu dira. Negatiboan, Nafarroan gertatutakoa nabarmentzen da; izan ere, herrialde honetako erakundeek % 30eko beherapena baino ez dute onartu, hau da, Espainiako gobernuaren kontura, beste ekarpen propiorik gabe. EAEn, Eusko Jaurlaritzari, aldundiei eta udalei gehiegi kostatu zitzaien urteko azken lauhilekoko ohiko bidaietarako % 50eko beherapena adostea.

Dagoeneko ezagutzen ari dira garraioaren prezioa jaisteak duen eraginari buruzko lehen datuak. Eta, gure ustez, erabakigarriak dira: garraio publikoan egiten den bidaia kopuruaren gorakada handia (eta, neurri handiagoan, doakoetan) eta ibilgailu pribatuaren erabileraren beherakada handia. Neurri horren kostua oso txikia dela gaineratu behar da (EAE osoan erakundeek esan zuten neurriak 14 milioi euroko kostua izango zuela).

ELAren ustez, ezinbestekoa da garraio publikoaren prezioa % 50 jaistea, modu iraunkorrean, hau da, datorren urteko urtarrilaren 1etik aurrera ere aplikatu ahal izango da (ekitaldi horretan ez da igoerarik izango). Gainera, uste du garraioak doakoa izan behar duela 16 urtetik beherakoentzat, ikasleentzat, langabezian daudenentzat, gizarte-prestazioak jasotzen dituztenentzat edo pentsiodunentzat.