Aurreikuspenik gabe jokatu du Eusko Jaurlaritzak Igurko erresidentzia husteko orduan

2020/03/27
Osakidetzako zuzendaritzak Igurco egoitza, “Clínica Álava” zaharra, berehala husteko agindu zuen atzo, zentroa COVID-19ko gaixoentzat bideratzeko. Erabaki horrek, zuzena izan edo ez, agerian uzten du Osakidetzaren aldetik ibilbide-orri bat falta dela osasun-krisiari aurre egiteko, eta bere ekintzak inprobisatzen ari dela, modu planifikatu eta ordenatu batean gauzatu beharrean.

Gure adinekoekiko sentsibilitate falta izateaz gain, senitartekoak erresidenteengaitik jakin dute erresidentzia husten zutela; izan ere, egoitzako kudeatzaileak ez dira haiekin harremanetan jarri. Senitartekoak egoiliarren bila joan behar izan dute, edo, bestela, beste egoitza batzuetara eramango dituzte berehala.

Krisi honetan erabat agerian geratzen ari da adinekoak ez direla lehentasun bat Jaurlaritza honentzat. ELAn oso argi daukagu aspaldidanik; hor daude langile-baldintzak duintzeko eta erabiltzaileei asistentzia-kalitate duina bermatzeko mantendu ditugun gatazkak; horren adibide argiak dira Arabako (Ariznavarra, Goizalde …), Bizkaiko eta Gipuzkoako egoitzetako gatazkak, 250 egun baino gehiagoko grebaren ondoren oraindik ebazteke dagoena.

Ez gaitu batere harritzen, baina sumintzen jarraitzen gaitu, duela 18 urte Ariznavarra Egoitza eraiki zenean bezala. ELAk erabaki hori salatu du, begiramenik gabe desplazatutako adinekoentzat zer esan nahi duen eta lehenago erabil zitezkeen eta erabili behar ziren beste ekipamendu batzuk daudelako.

Erabaki horrek zerbaitetarako balio behar badigu, gure usteak indartzeko da: osasun publiko nahikoa bermatu behar da, gaur egungoa bezalako krisi-egoerei erantzuteko gai izango dena; horretarako, ezinbestekoa da osasun-zuzkidura nabarmen handitzea murriztu beharrean, Eusko Jaurlaritzak sistematikoki urteak daramatzan bezala. Hedatutakoaz harago, datuek ez dute zalantzarako tarterik uzten; izan ere, EAEko osasun-gastua %4,78 baino askoz txikiagoa da Espainiako Estatuan, osasunean BPGren %6, eta Europakoan, BPGaren %7 izanik.

Gogoeta berak balio digu gure adinekoentzako egoitza-arretarako. Langilerik eza eta lan-karga handiak egiturazkoak dira, eta zuzeneko arretaren/erabiltzailearen ratio urrien ondorio dira argi eta garbi. Eusko Jaurlaritzak eta aldundiek bultzatutako foru-dekretuen eta -aginduen emaitza dira, eta enpresa-onura eta negozioa bilatzen dituzte, langileentzako baldintza duinak eta adinekoentzako asistentzia-kalitate egokia baino gehiago.

Krisi honek erabat agerian utzi du zainketen sektoreak bizi duen egoera larria. ELAk, une honetan, inoiz baino gehiago, administrazioei plaza publikoak eskatzen dizkie adineko guztientzat, arreta egokiarekin, langile nahikoekin eta lan-baldintza duinekin (gaur egun egoitza pribatuetan daudenak ez dira hala). Horretarako, egungo aurrekontu-partidak baino askoz handiagoak erabili behar dira.