Zornotzako Jose Maria Azkuna egoitzako egoiliarren osasuna arriskuan dago garbitzaile faltagatik

2021/05/05
Jose Maria Azkuna erresidentziako garbitzaileek Gernikan salatu dutenez, garbiketa zerbitzuan gertatzen ari diren aldaketa larriek arriskuan jartzen dute zerbitzuaren segurtasuna eta egonkortasuna. Epaitegietan jarritako salaketen ondorioz, Igurcok –egoitza kudeatzen duen enpresa– eta Clymagrupek orain arte egoiliarren segurtasunaren alde lan egiten zuten hainbat garbitzaile kaleratzea eta gainontzekoei ordutegia murriztea erabaki dute.

Azken urteetan, pandemiaren aurreko urteetan, garbiketa-zerbitzuak gero eta funtzio gehiago hartzen zituen, eta zeregin horietan emandako denboran murrizketak izaten zituen. Horrek zera esan nahi du: gero eta denbora gutxiago eta lan gehiago, eta horrek zuzenean eragiten dio zerbitzuaren kalitateari eta egoiliarren arretari. Lan-kargak metro koadro bakoitzeko 24 segundokoak dira; denbora tarte horri dauden zeregin ezberdinak egiteko beharrezkoa den denbora kendu behar zaio: egoiliarrak artatu, gela-aldaketen ondoriozko desinfektatze eta garbiketa orokorrak, Covid-19ren aurkako neurriak (heldulekuak desinfektatzea, etengailuak, felpudoak, aireztapena.... Lan-karga handitu eta erantzukizun berriak hartu arren, ez da kontratazio berririk egin, eta ez dira lanaldiak luzatu pandemiaren ondoriozko aparteko lan-kargari aurre egin ahal izateko.

Langileei egoera salatu beste aukerarik ez zaie utzi, bai epaitegietan eta bai ELAk deitutako grebetan –azaroaren 17an, urtarrilaren 26an eta martxoaren 4an–, zerbitzua publiko egiteko eskatuz. Egoitzen kudeaketa enpresa pribatuen esku dagoen bitartean, enpresa pribatuek ahalik eta etekin ekonomiko handiena lortzearen mende jarraituko dute.

Demanda judizialari dagokionez, epaileak ebatzi zuen funtzio horiek ez dagozkiela garbitzaileei, eta, beraz, ez dutela horiek egiteko betebeharrik. Horri erantzuteko, Igurko eta garbiketa zerbitzuaz arduratzen den enpresa –Clymagrup– errepresaliak hartzen hasi dira. Lanaldi osoko bi langile kaleratu dituzte, eta gainerako langile guztien ordutegia murriztu dute. Horrek esan nahi du astean 130 ordu eta 33 minutu gutxiago garbitzen direla, 2015ean plegu bidezko egoitzak eskatzen zuena baino 104 ordu eta 33 minutu gutxiago.

Abagune honetan, enpresek erabaki dute zentroa garbitzeko orduen erdia baino gehiago soberan dagoela. Hori guztia pandemia baten erdian eta birusarekiko zaurgarrienak diren pertsonak bizi diren zentro batean. Hori benetako basakeria da; harrotasunaren eta enpresa-onuraren izenean, egoiliarrak benetako arriskuan daude.