Auto elektrikoa saldu daiteke, baina saldu nahi al da?

2021/04/09
Zuzendaritzaren Aurrerapenerako Elkarteak antolatutako topaketa batean, Emilio Titos Gasteizko Mercedes lantegiko zuzendariak parte hartu zuen esanez, besteak beste, auto elektrikoak fabrikatu egiten direla baina ez direla saltzen. Lehen azterketa batean, baieztapen hori arazo bat izango litzateke enpresarentzat berarentzat, baina ez da horrela.

 

Gaur egun, auto elektrikoen ekoizpen guztia ia aldez aurretik salduta dago. Salmenten datuek agerian uzten dute munduan salmenten etengabeko beherakadaren aurrean hazten ari den segmentu bakarra auto elektrikoa dela.

Nolanahi ere, auto elektrikoak errentagarriak dira, baita saltzen ez badira ere. Zergatik? Titosek esan bezala, elektrikoen fabrikazioak parametroen barruan kokatzeko balio duelako. Legea eginda, tranpa eginda. Zenbat eta elektriko gehiago ekoiztu, orduan eta aukera gehiago ohiko unitateak ekoizteko, eta, oraingoz, barne errekuntzako autoak dira lehen negozioa. Gainera ospe handiko marka batek bere katalogoan ibilgailu elektrikoen gama bat izan behar du. Marka kontua.

Egoera honek, ezinbestean, arazoaren korapilo nagusira garamatza. Konpainia handiek, Daimlerrek adibidez, ahaleginik egin nahi al dute aldaketa sakon hori eragiteko? Erantzuna ezezkoa da. Arrisku handiegia. Elektrikoak posizioak irabazten dituen arren, merkatua hastapenetan dago oraindik, prezioa, autonomia (baterien iraupena) edo karga puntuak bezalako funtsezko gaiak konpontzen ez diren bitartean.

Sinetsarazi nahi digutena albo batera utzita, egungo egoeran ez dago eraldaketa ekologikoaren aldeko benetako apusturik. Baterien ekoizpenak, autoaren garraioak eta gainerako prozesuek (gasolina auto bati egotz dakizkiokeenak) sortutako kutsaduraz harago, ezin dugu ahaztu auto elektriko batek ere erabiltzen duen elektrizitatea sortzeko moduaren arabera (berriztagarria, nuklearra edo termikoa) kutsatuko duela . Eta eztabaida hori ez da egiten ari, petrolioaren negozioari lotutako multinazional boteretsuek hori eragozten baitute.

Gauzak horrela, esan dezakegu auto elektrikorako trantsizioan ez direla ingurumen jasangarritasunaren printzipioak jarraitzen ari, eta gutxiago ere. Prozesu hori guztia merkatu kapitalistak gidatzen du, kapitala metatzeko eta lan baldintzak okertzeko logika batean. Horren adibide dugu Gasteizko Mercedeseko lantegia ere. Hitzarmen berri baterako negoziazioetan, zuzendaritza enpresaren eredu elektriko berriaren alde borrokatzea aitzakia gisa erabiltzen ari baita lan eskubide eta baldintzetan murrizketak egiteko. Enpresaren lehen negoziazio proposamenean soldatak izoztu, plusak kendu eta orduak eta malgutasuna handitu nahi dituzte, kostuak merkatzeko.

Auto elektrikoa etorkizuneko apustua da. Kontua da noiz gertatuko den joera aldaketa eta nola egingo den. Orain arte argi dugun bakarra da, Mercedesen kasuan behintzat, finantzaketa publikoa izango dela eta Europatik eta "Next Generation" funtsetatik etorriko dela. Eusko Jaurlaritzaren datuen arabera, 16,6 milioi euro bideratuko dira Gasteizko lantegia berritu eta eguneratzeko, guztira 30 milioi euroko kostua izango duen proiekturako.

ELAtik, planetarekin arduratsua den mugikortasun eredurako trantsizioaren aldeko apustua egiten dugu. Eraldaketa hori lanpostuak eta lan baldintzak errespetatuz egin behar da. Diru publikoa gizarteak jarriko du. Baina, zer ekarpen egingo dute Mercedes bezalako enpresek?

 

Urdax Bañuelos,  Arabako metaleko arduraduna