Albisteak

2019ko azaroan gehiengo sindikalak eta patronal nagusiak akordio bikain bat sinatu zuten EAEko gizarte-ekimeneko ikastetxeen sektorerako. Akordioak eduki oso garrantzitsuak zituen, langileen lan baldintzak nabarmen hobetzen zirelarik. 29 greba egun barneratu zituen mobilizazio eta greba dinamika izan ziren akordio hura lortzeko gakoa. Hala ere, edukiak Lan Hitzarmenean adostutako baldintzetan txertatzea ez da erraza izan, patronalaren jarreragatik. Hala ere, sindikatuen borrokari esker blokeoa hautsi eta uztailaren 17an hitzarmena sinatu da.

ELAk murrizketak aplikatzeko asmoa alboratu eta langileen ordezkariekin bildu, egoera partekatu eta hartu beharreko erabakiak elkarbanatu, eta adostu ditzala galdegiten dio Hezkuntza Sailari.

ELA, LAB, Steilas, CCOO eta UGTk Eusko Jaurlaritzaren Bilboko egoitzaren aurrean deitutako elkarretaratzean salatu dutenez, Cristina Uriartek maiatzaren 7an EAEko ikastetxeetarako eskola presentzialetara bueltatzeko eta ikasturte amaiera arautzeko plana aurkeztu zuenetik, Hezkuntza Sailaren kudeaketa "negargarria izan da, aldebakarrekoa eta negoziatu gabekoa”. Gehitu dutenez, erabaki horiek guztiek kalte egin diete langileei, ikasleei eta familiei".

Donostian, Kristau Eskolaren egoitzaren aurrean egindako elkarretaratzean, patronalek 2019ko azaroan adostutakoa onartzea exijitu dute, orduan sinatu baitzen EAEko Gizarte Ekimeneko Ikastetxeetan 29 eguneko grebari amaiera eman zion akordioa. Eskaera hori Hezkuntza Sailari ere helaraziko diote, ekainaren 18an Bilbon egingo duten elkarretaratzean, eta birkokatzeko akordioa betearazteko neurriak eskatuko dizkiote.

Haurreskolak Partzuergoak ekainaren 16an sindikatuei aurkeztu dien kontingentzia eta prebentzio plana, ikasturtearen amaierarako pentsatuta dagoen plana da, testuinguru oso berezi batean kokatzen dena, ikusita haurren %15 baino ez direla itzuliko haurreskoletara ekaina eta uztailean zehar. Aldiz, irailerako, momentuz ez dago ezer planifikatuta, eta ez da aurreikusten prebentzio neurriek ekar dezaketen lan karga gehigarriei erantzungo dizkieten baliabiderik jartzea.

Hezkuntza Sailak biltzea ekidin nahi izateak kezkatzen ditu sindikatuak. Euren esanetan, ikasturte hasierarako plangintza aurreikuspena egon daiteke jarrera honen atzean. Gauzak horrela, sindikatuek ikasturte hasierako plan orokorrak jarraitu beharreko ildoen proposamen bat erregistratu dute. Hezkuntza Sailari arduraz jokatzeko, plan orokorra lantzeko eta langileon ordezkariokin negoziatzeko eta adostea exijitu diote.

Patronalei azaroaren 9an lortutako "birkokatze akordioa galaraztea" leporatu diete, eta Hezkuntza Sailari, berriz, gatazkan jarrera pasiboa hartzea. Gogorarazi dute patronalek eta sindikatuek birkokatzeko akordio bat adostu eta sinatu zutela Hezkuntza Sailarekin azaroaren 9an (grebari amaiera eman ziona), birkokatze horren helburuak eta prozedurak zehazten dituena, eta, beraz, Hezkuntza Sailari eskatu diote bere erantzukizuna bere gain har dezala.

Kezkatuta daude sindikatuak EAEko ikastetxeetako ikasturte-hasiera langileen ordezkariekin negoziatzeko borondaterik ez dagoelako, eta bilera batera deitu dute Hezkuntza Saila ekainaren 10ean. Bilera honen helburua ikasturte hasierako plana, segurtasun-neurriak, baldintzak eta neurri horiek bermatzeko behar diren baliabideak elkarrekin negoziatu eta adostea da, koronabirusak sortutako krisiaren aurrean. Era berean, Hezkuntza Sailari aldebakartasunez jokatzea leporatu diote, eta ikasturte amaierarako segurtasun eta osasun bermeak betetzeko exijitu diote.

ELAk Hezkuntza Sailari eta Eusko Jaurlaritzari kolektibo horien kontratuei ikasturtea amaitu arte eusteko eskatu die, jantokietako eta eskola-garraioko gainerako langileekiko diskriminaziorik gabeko tratua bultzatuz. Halaber, kontratuak mantentzeko, lan-egonkortasuna bermatzeko eta diskriminaziorik ez izateko akordioa eskatu die enpresei, 2019/2020 ikasturtearen amaierara arte. Izan ere, gaur egun, itunpeko ikastetxeetako eta ikastetxe pribatuetako langileek ikasturte amaierara arte prestazio ekonomikoa jasotzen jarraitzen dute Estatuak hala erabakita, eta Hezkuntza Saileko langileek, berriz, ikasturte amaierara arte mantentzen dituzte kontratuak eta soldatak, Hezkuntzak hala erabakita. Ikastetxe publikoetako azpikontratatutako langileen kontratuak berriz, maiatzaren amaieran hasten dira eteten.

"Hezkuntza Sailaren arduragabekeriaren eta irizpide aldakorren aurrean", oso ikastetxe gutxik erabaki dute aurrez aurreko ikasketak abian jartzea. ELAk iragarri du adi jarraituko dutela hurrengo egunetan, zentro bakoitzeko aurrez aurreko itzulera osasun-bermeekin egingo dela ziurtatzeko. Era berean, sindikatuekin ikasturte-hasierako plangintza eta osasun-neurriak adostea eskatu diote berriz ere Hezkuntza Sailari.

Ikasturte amaierarako plangintza orokorra langileen ordezkariekin negoziatu eta adostu arte aldebakarrez hartutako erabakiak gelditzea eskatu diote Hezkuntza Sailari. Ildo beretik, inprobisazio hutsean aritzea leporatu diote Sailari.

Eusko Jaurlaritzako Hezkuntza Sailak hezkuntzako langile, ikasle zein komunitate osoaren osasuna bermatzeko neurriak hartuko ez balitu, ELAk osasuna babesteko bere esku dauden tresna guztiak abian jarri ahal izatea ahalbideratu nahi du, greba barne. Ikasketa presentzialetara osasuna bermatuz itzultzeko neurriak, protokoloak eta baldintzak sindikatuokin negoziatzeko prozesu errealak behingoz abian jarri eta adosteko galdegiten diogu Hezkuntza Sailari.

Euskal Autonomia Erkidegoko hezkuntzan ordezkaritza duten sindikatuek mobilizazioa egin dute Eusko Jaurlaritzak Bilbon duen egoitzaren aurrean ikasketa presentzialetara itzulera ikastetxe bakoitzaren ardurapean uzteko erabakia salatzeko. ELAk hezkuntzan duen ordezkari Alain Garciak osasuna bermatuko duten baldintzak ahalbideratzeko eta itzulera neurriak eragileokin negoziatzeko eskatu dio Hezkuntza Sailari.

Plan horrek osasun irizpideak lehenetsi eta irizpide pegagokikoak aintzat hartu behar ditu, ELAk hezkuntza sailari helarazi dion dokumentuan jasotzen den moduan.

Hezkuntza Saialarekin izandako bileran aurretik ELAk egindako salaketa berretxi du. Horretaz gain, Jaurlaritzari helarazitako gai ordena jarraitzeko eskaria burutu eta bertan txertatutako galdera zehatzei erantzuteko galdegin diogu. Bestalde ELAk salatu nahi du Jaurlaritza milaka pertsonen ziurgabetasuna areagotzen ari dela EPE deialdiaren data zehaztapenik ematen ez duelarik.

ELA eta LAB sindikatuek sektoreko langileak eta haien legezko ordezkariak errespetatzeko exijituko dute bihar Hezkuntza Sailarekin egingo duten bileran. Ildo horretan, eskatu dute irakaskuntzarekin zerikusia duen edozein erabaki publiko egin aurretik sindikatuekin negozia dezatela, eta, horrela, azken aldiko modu autoritarioak alde batera utz ditzatela. "Onartezina iruditzen zaigu bai langileengan bai hezkuntza-komunitate osoarengan eragin handia duten erabakiak eta neurriak alde bakarrez hartzea, sektoreko langileen proposamenei entzungor eginez", salatu dute.

ELAk salatu du Gizarte Ekimeneko eta Ikastoletako itunpeko ikastetxe ugarik aurkeztu dituztela azken hilabetean ERTEak ezinbesteko arrazoiengatik, COVID-19an oinarrituta. ERTE horien eraginpeko langile gehienak administrariak, mantentze-lanetako eta garbiketako langileak, autobusetako monitoreak, jantokietako langileak eta 0-3 urtekoekin dabiltzan langileak izan dira. ELAk langile horien lan-baldintzei eutsiko dieten akordioak negoziatzeko eta bultzatzeko eskatu die zentroetako zuzendaritzei eta sektoreko patronalei. Alde horretatik, sindikatuak kasuz kasu jardungo du, eta neurri egokiak hartuko ditu osasun krisia ez dadin baliatu baldintzak kaskartzeko.

ELAk salatu du Gizarte Ekimeneko eta Ikastoletako itunpeko ikastetxe ugarik aurkeztu dituztela azken hilabetean ERTEak ezinbesteko arrazoiengatik, COVID-19an oinarrituta. ERTE horien eraginpeko langile gehienak administrariak, mantentze-lanetako eta garbiketako langileak, autobusetako monitoreak, jantokietako langileak eta 0-3 urtekoekin dabiltzan langileak izan dira. ELAk langile horien lan-baldintzei eutsiko dieten akordioak negoziatzeko eta bultzatzeko eskatu die zentroetako zuzendaritzei eta sektoreko patronalei. Alde horretatik, sindikatuak kasuz kasu jardungo du, eta neurri egokiak hartuko ditu osasun krisia ez dadin baliatu baldintzak kaskartzeko.

Cristina Uriarte Sailburuak 2019-20 ikasturtearen amaierako hezkuntza plana aurkeztu du arratsalde honetan prentsaurrean. Berriz ere Jaurlaritzaren gardentasun falta eta sindikatu zein langileekiko errespetu falta salatzea dagokigu, izan ere, dagoeneko ohitura bilakatu bezala, berriz ere prentsaren bitartez jakin dute langileen ordezkariek Jaurlaritzaren asmoen berri. Apirilak 29rako sindikatuok bilera batera deitu eta aste bete lehenago prentsaurreko bidez publiko egin ditu bilera horretan azaltzekoak lirateken hainbat neurri. Are gehiago, ELAri iraingarria iruditzen zaio neurri horiek Itunpeko hezkuntzako patronalekin partekatu izana, eta gurasoen elkarte zein sindikatuekin inolako hartu-emanik ez izatea.

Gaur egindako bileraren ondoren, Eusko Jaurlaritzak ziurgabetasun-egoeran mantentzen ditu aurreikusitako irakaskuntza publikoko lan-eskaintzarako hautagaiak. Datarik ez du zehazten, aurten egitearen aldekoa den arren. Gaurko bileran Jaurlaritzak jakinarazi duenez, EPE deialdia aurreikusitako datan burutzea ezinezko izanik, deialdia atzeratu egingo da. Hala izanik ere, data zehatza erabaki gabe dagoela esan du eta aurten egiteko aukeraren aldekoak direla aitortu dute. ELA-k onartezina ikusten du gaur gaurkoz data zehatzik ez planteatzea eta Jaurlaritzari exijitu dio gehiago itxaron gabe berme gehien dituen data mahai gainean jar dezala. Erabakia berandu eta gardentasun falta handiz kudeatzen ari dela salatu dugu eta ondorioz Jaurlaritzak milaka hautagaien kalteak areagotzeaz gainera, hezkuntza sistema bera ere kaltetzen ari dela azpimarratu dugu.

ELAk salatu du Hezkuntzako murrizketa etengabeak gainkarga bihurtu direla langileentzat eta familientzat, Eusko Jaurlaritzak orain, pandemiaren erdian, ikasleen hezkuntza-ibilbidearen erantzule egin nahi baititu.

ELA, Steilas eta CCOO sindikatuak Kristau Eskola eta AICE-IZEA gizarte-ekimeneko zentroetako patronalei zuzendu zaizkie, osasun-krisia langileen lan-baldintzak okertzeko aitzakiatzat edo greba-amaierako akordioan jasotako edukien betearazpena geldiarazteko erabili ez dezaten. Era berean, martxoaren 16an atzeratu behar izan zuten negoziazio mahaia behingoz deitzeko eskatu diete.

ELAk salatu du Eusko Jaurlaritza koronabirusak eragindako krisi-egoeraz baliatzen ari dela Hezkuntzako baliabideak, eta sektoreko langileen eskubideak, murrizten jarraitzeko. Hezkuntza Sailak ordezkagunea blokeatu du, eta ordezkapenak lehen egunetik egiteko betebeharra hautsi. Era berean, ordezko langileen kontratu luzatzeak dakarten kontratu aldaketak bertan behera uzteko agindua eman du Eusko Jaurlaritzak.

Koronabirusak eragindako salbuespenezko egoera honen erdian, Eusko Jaurlaritzak hainbat murrizketa gauza ditu: besteak beste, bertan behera utzi ditu Hezkuntzako ordezkapen asko, irakasleak etxetik lanean jarraitzen badute ere. ELAk gogorarazi duenez, irakasleek lanean jarraitzen dute, etxetik, baina lanean egunero, beraz, Jaurlaritzaren ardura da hezkuntzaren kalitateari eustea, murrizketak egin ordez. Ildo beretik, zenbait eskola irekita mantentzea onartu du. Hori dela eta, irakasle askok euren burua behartuta ikusi dute zentrora joatera koordinazio lanak egitera, horrek kutsatzeko edo birusa zabaltzeko arriskua handituko lukeela jakinda ere. ELAk Jaurlaritzari exijitu dio orain arte hartutako erabaki okerrak bertan behera uztea eta jarri ditzala, behingoz, pertsonak eta bizitzak zentroan.

ELAren ustez, "erabat inkoherentea eta larria" da Eusko Jaurlaritzak enpresa pribatuei eskatzea langileen kontziliazioa erraztea eta aldi berean, bera enplegatzailea den eremuetan, Hezkuntzan kasu, bere langileei zenbait eskubide ukatzea, hala nola, ordutegi-malgutasuna edo lan-ordutegien egokitzapena.

ELAk bilkura egin du Hezkuntza Sailak Gasteizen duen egoitzaren aurrean, Eusko Jaurlaritzak aurkeztutako “egonkortasun” agindua bertan behera utzi eta benetako kontsolidazio prozesuak negozia ditzala eskatzeko.

Urtarrilaren 30erako Euskal Herriko Eskubide Sozialen Kartak eginiko greba orokorraren deialdia dela eta, EAEko Hezkuntza Publikoan ia %90eko ordezkaritzaz gehiengo sindikala osatzen duten LAB, STEILAS eta ELA sindikatuek ere bat egiten dute lan, pentsio eta bizitza duinaren aldeko aldarriarekin. Beste aldetik, Nafarroako Hezkuntza Publikoan ere LAB, ELA eta STEILAS-en aldeko bozka eta Afapnaren abstentzioarekin aurrera atera Irakasle Batzordean grebarako atxikipena

Berriki jakin izan dugunez, Santutxuko familiek ezingo dituzte datorren ikasturtean beraien 2 eta 3 urteko seme alabak Mina del Morro ikastetxean matrikulatu. Hezkuntza Sailak ikastetxe hau epe ertainera ixteko apustua egin duela nabarmena da, hartutako erabakiak Bilboko eta zehatzago Santutxu auzoko eskola publikoaren egoera sakonki kaltetuko duelarik.

ELAk Haurreskoletan dituen arduradunek agerraldia egin dute zerbitzu honen egoera aztertzeko. Eta kezkatuta agertu dira; azken urteetan matrikulazio kopurua beherantz doa, plazen %30a baino gehiago hutsik geratu direlarik. ELAren ustez kuotak oso altuak dira familia askorentzat, eta egoera iraultzeko neurriak proposatu ditu. Izan ere, Haurreskolak unibertsalak eta doakoak izan beharko lirateke; horretarako, noski, egun bideratzen ez diren baliabideak bideratu beharko lirateke.

ELAko Irakaskuntzaren arduradunek, Miren Zubizarretak eta Uxue Mingok, Eusko Legebiltzarrean agerraldia egin dute abenduaren 2an; eta, Jaurlaritzaren azken urteotako murrizketa-politikak kritikatu ondoren, honako eskakizun hauek plazaratu dituzte: hezkuntzan egiten den inbertsioa Europako batez bestekoaren pare jartzea, plantilletako behin-behinekotasuna %6ra jaistea, gaur egun jardunean dabiltzan langileen enplegua finkatzeko benetako aukerak ematea, ratio-politika aldatzea (%10 gutxitzea), lanpostu nahikoak sortzea, aurre-erretiroa erraztea eta pizgarriak ematea, eroste-ahalmena berreskuratzeko pausoak ematea, hezkuntza-erreformen aldeko erabaki gehiagorik ez hartzea, eta euskalduntze-bidetik aurrera-pausoak ematea.