Albisteak

Milaka pertsonak -sektoreko profesionalak, herritarrak eta mugimendu sozialak- Bilboko kaleak hartu dituzte gaur goizean, Osaakidetzaren desegitearen eta lehen mailako arretaren egoeraren aurka protesta egiteko. ELA, SATSE, LAB, CCOO, UGT eta ESK-k deitu dute manifestazioa. Sindikatuek iragarri dute Eusko Jaurlaritzak osasun-arloko politikak aldatu arte mobilizatzen jarraituko dutela.

ELA, SATSE, LAB, CCOO, UGT eta ESK sindikatuek dei egiten diete Osakidetzako langileei eta herritarrei, oro har, ekainaren 26an, Bilbon, euskal osasun publikoa desegitearen aurka mobilizatzera. Manifestazioa 12:00etan abiatuko da Jesusen Bihotzetik `Lehen arreta desegiteari ez! Salba dezagun Osakidetza!´ lelopean.

Osakidetzako Lehen Arretako zentroetan inposatuko dituzten ordutegi murrizketak salatzeko, SATSE, ELA, LAB, CCOO, UGT eta ESK sindikatuek elkarretaratzeak eta itxialdiak egin dituzte gaur, ekainak 22, 17:00etan, Salburuako Osasun Zentroan (Gasteiz); Amara Prim Osasun Zentroan (Donostia); eta Deustuko Osasun Zentroan (Bilbo). Ildo beretik, ekainaren 26rako, iganderako, deitutako manifestazioan parte hartzeko deia egin dute. Mobilizazioa 12:00etan hasiko da Bilboko Jesusen Bihotzetik.

Osakidetzak 48 baino gutxiagoko aurrerapenaz deitu du Mahai Sektoriala, egonkortze-tasa ezagutarazteko. Hala ere, mahaia osatzen duten sei sindikatuetatik lauk data aldatzeko eskatu badute ere, ezin direlako joan, Osakidetzak egun horri eustea erabaki du ELA, Satse, LAB, SME, CCOO, UGT eta ESK sindikatuek uste dute urgentzia hori izapide hutsa dela, Osakidetzak datu horiek Eusko Legebiltzarrean aurkeztuko dituelako.

Eusko Jaurlaritzak Osakidetza desegin eta prekarizatu nahi duela salatzeko, manifestaziorako deia egin dute ELA, SATSE, LAB, CCOO, UGT eta ESK sindikatuak. Hala erabaki dute gaur goizean Bilbon egin duten bileran. Izan ere, aste honetan Osasun Sailburuak egindako adierazpenak oso larriak izan dira. Berriak ez izanagatik, agerian utzi dute Eusko Jaurlaritzaren Lehen Arreta desegiteko eta gainerako arreta mailak prekarizatzeko borondatea. Eta, beraz, pribatizazioari bide emateko asmoa. Hori dela eta, ekainaren 26an Bilbon elkartuko dira Osakidetzako langileak eta herritarrak, eguerdiko 12:00etan, osasungintza publikoaren defentsan. Aldi berean, ekainaren 22an, kontzentrazioak eta itxialdiak egingo dituzte udan ordutegi murriztua duten osasun-zentroetan.

Osasun sailburuak, osasun publikoaren desegitea kultura aldaketatzat jo zuen atzo, eta herritarrei eskaintzen zaien osasun zerbitzuaren eta plantillaren lan-baldintzen prekarizazioaren alde egin zuen. Baita pribatizazioaren alde ere. Egoeraren larritasunaren aurrean, ELAk argi dauka ezinbestekoa dela osasun publikoaren aurkako eraso zuzen horri irmo erantzutea. Hori dela eta, biharko bilera deitu du eragile sindikalekin eta beste erakunde sozial batzuekin. "Ez dugu onartuko osasun publikoa bezalako oinarrizko zerbitzu publiko bat eraistea", azpimarratu du sindikatuak.

ELAk salatu duenez, aurreko urteetan bezala, Osakidetzak berriro murriztu ditu udan osasun zentroetako ordutegiak -orain arte, osasun zentro batzuk 20:00ak arte zeuden irekita-, eta herritarrak Etengabeko Arretako Guneetara (EAG) eta ospitaleko larrialdietara joatera behartuko ditu. Era berean, anbulatorioetan langile kopurua murriztu dute eta ez dituzte ordezkatzen Lehen Arretan oporretan direnak, udan lanean ari diren profesionalak gehiegi kargatuz. Hori guztia, azpimarratu du ELAk, Osakidetzak aspaldidanik erakutsi duen planifikazio eta antolaketa eskasaren ondorioz. Sindikatuak ziurtatu du neurri hori Lehen Arreta desegiteko estrategiaren parte dela.

Langileek mobilizazioak eta grebak egin dituzten arren, Osakidetzak negoziatzeko inolako borondaterik gabe jarraitzen du, eta immobilismoaren eta inposaketaren aldeko apustua egiten jarraitzen du.

ELA, SATSE, LAB, CCOO, UGT, ESK, SAE, UTESE eta USO ez dira joan Basurtuko Ospitaleko bihotzeko kirurgia lekualdatzeko Osakidetzak deitutako bilera informatibora, erabaki horren kontra daudelako, baita erabaki hori hartzeko prozeduraren aurka ere. Gauzak horrela, sindikatuek Osakidetzari eskatu diote birplanteatu dezala bere proposamena, lehenetsi ditzala bere ardurapean dituen langileen lan-baldintzak, eta bere gain hartu dezala osasun publikoarekiko, pazienteekiko eta herritar guztiekiko duen erantzukizuna.

ELA, LAB, ESK, Steilas, Etxalde eta Hiru sindikatuek elkarretaratzea egin dute gaur Mutualiaren egoitzaren aurrean, datu medikoen konfidentzialtasunerako eskubidea urratzen duen esku-hartzea salatzeko.

Osasuneko Mahai Sektorialeko kide diren sindikatuek berriro utzi dute mahai hori, beste behin ere inolako negoziaziorik eta edukirik ez duen foroa dela egiaztatu ondoren. Osakidetzak Ezohiko Mahai bat deitu zuen joan den astean Gobernu Kontseiluak onartutako Garapen Profesionalerako deialdia nola gauzatu aztertzeko. Harrigarria bada ere, sindikatuei jakinarazi die oraindik ez dakiela noiz gauzatuko den 2021eko abenduaren 31tik aurrera martxan egon beharko lukeen deialdi bat. Era berean, sindikatuek salatu dute Osakidetzak ez dituela bilerako gai-zerrendan sartu behin eta berriz eskatu dituzten aldarrikapenak, eta greba-egunak izan direla, azkena astelehen honetan.

SATSE, ELA, LAB, CCOO, UGT eta ESK sindikatuek milaka langileren grebarako eskubidea urratzen duten gehiegizko gutxieneko zerbitzuak salatu dituzte, eta Osakidetza eta Osasun Saila gonbidatu dituzte inposaketaren eta propagandaren bidetik alde egin eta elkarrizketa eta negoziazioa berreskuratzeko.

ELAren ustez, Osakidetzak gaur iragarritako egonkortze-tasa ez da nahikoa eta eskasa da. Euskal Osasun Zerbitzuak iragarri du egonkortzeko LEPetara 3.723 plaza eramango dituela, eta horietatik 1.557 merezimendu-lehiaketara joango direla. Osakidetzaren datuen arabera, 24.600 langilek baino gehiagok jasaten dute aldi baterako izatearen prekarietatea, eta horietatik ia 9.000k 8 urte baino gehiago daramatzate egoera horretan. Erabaki horrekin, Osakidetzak uko egin dio % 58 inguruko behin-behinekotasun-tasa amaitzeari. Sindikatuak nabarmendu du, hala ere, sektoreko mobilizazioen ondorioz Osakidetzak hasieran iragarritakoak baino 900 plaza gehiago egonkortu behar izan dituela, eta horregatik dei egin die sektoreko langileei maiatzaren 16rako deitutako greba-egunean parte hartzera.

Jaurlaritzak gaurko Gobernu Kontseiluan onartutako Osakidetzako Lanbide Garapenerako Deialdiak Osakidetzak 2011tik aurrera langileei aplikatutako soldata murrizketa betikotzen suposatzen du.

ELAk Eusko Jaurlaritzari eskatu dio Itzarriri, Eusko Jaurlaritzako langileen enpleguko BGAEari eta haren erakunde autonomoei (Osakidetza, hezkuntza, Ertzaintza, EITB, etab.) ekarpen osoak egiteko, eta 2013az geroztik ordaintzeke dauden zenbatekoak itzultzeko. ITZARRIk maiatzaren 4an egindako urteko batzarrean, Eusko Jaurlaritzak murrizketarekin jarraitzen du, eta ekarpen osoei berriro ez ekiteko jarrerari eusten dio. Era berean, ez dago prest langileei 2013tik hitzarmen kolektiboan edo akordio arautzailean zegozkienak itzultzeko. ELAren iritziz, erabaki hori langileen eskubideak gutxiesten ditu.

Maiatzaren 16rako deitutako grebaren atarian, eta Osakidetzak negoziatzeko borondaterik ez duela ikusita, SATSE, ELA, LAB, CCOO, UGT eta ESK sindikatuek elkarretaratzeak egin dituzte Euskal Osasun Zerbitzuko ospitaleen eta osasun mentaleko sarean. Sindikatuek negoziatzeko borondatea berretsi dute, baina Osakidetzari ohartarazi diote negoziazioan urratsik egin ezean mobilizazioekin jarraituko dutela eta ez dutela berriro Mahai Sektorialean parte hartuko.

Osasun arloko Mahai Sektorialaren gaurko deialdiarekin bat eginez, ELA, SATSE, LAB, CCOO, UGT eta ESK sindikatuek mobilizazioak egin dituzte Donostia Ospitalean, Osakidetzaren immobilismoa, negoziatzeko borondaterik eza eta Mahai Sektorialaren eduki gabezia salatzeko. Gaurko deitutako bileraren edukia ikusita, Osakidetzak berriro ere agerian utzi ez daukala negoziatzeko borondaterik eta inposaketaren eta propagandaren aldeko apustua egiten duela.

ELA, SATSE, LAB, CCOO, UGT eta ESK sindikatuek bihar, apirilak 27, mahai sektorialaren bilerara joateari uko egin diote berriro, bileraren gai-zerrendan Osakidetzak sindikatuen aldarrikapenei erantzuteari eta eskatutako gaiei buruzko proposamen zehatzak sartzeari uko egiten diola egiaztatu ondoren. ELA, SATSE, LAB, CCOO, UGT eta ESK sindikatuek negoziatzeko borondatea berretsi dute, baina Osakidetzari ohartarazi diote eskatutako norabidean urratsik egin ezean mobilizazioekin jarraituko dutela eta ez direla Mahai Sektorialera itzuliko.

Osakidetzaren jarrera inmobilistaren aurrean, ELA, SATSE, ELA, LAB, CCOO, UGT, ESK eta UTESE sindikatuek lau eguneko greba deialdiarekin jarraitzea erabaki dute. Osakidetzak uko egiten dio Galdakao-Usansoloko eta Gasteizko zentroetako Transfusio eta Giza Ehunen Euskal Zentroko langileen soldatak parekatzea negoziatzeari

Osakidetzako zuzendaritzak apirilaren 27rako Mahai Sektorialaren bilera deitu duenez, ELA, SATSE, LAB, CCOO, UGT eta ESK sindikatuek berretsi dute ez direla negoziazio-mahaira itzuliko, harik eta sindikatuen aldarrikapenei buruzko proposamen zehatzak egin arte. Era berean, sindikatu horien esanetan, berriro ere agerian geratu da mobilizazioak eta grebak soilik lortzen dutela Osakidetza bere jarreretatik mugitzea.

Sindikatuek Osakidetzako Lehen Arretan gaur deitutako grebak jarraipen zabala izan du, inposatutako gutxieneko zerbitzuak gehiegizkoak izan arren. Zentro askotan, jarraipena % 100ekoa izan da hainbat kategoriatan, eta zentro batzuek itxi ere egin behar izan dute. Osakidetzaren immobilismoa eta sindikatuen aldarrikapenei erantzuteko negoziatzeko borondaterik eza ikusita, ELA, SATSE, LAB, CCOO, UGT eta ESK sindikatuek greba deitu zuten apirilaren 8rako Lehen Arretan, maiatzaren 16an ospitaleen eta osasun mentalaren sarean eta apirilaren 19tik 22ra Transfusio eta Giza Ehunen Euskal Zentroan.

ELA, LAB, UGT, CCOO eta ESK-k Osakidetzako garbikuntzan -azpikontratatutako eta prekarizatutako zerbitzua- deitutako lehen greba egunak jarraipen handia izan du. Langileak apirilaren 8an eta 9an beste bi greba egun egitera deituta daude. Aldarrikapen nagusien artean honako hauek daude: 2012tik aurrera karrera profesionalean sartzea; lanaldi partzialak saihesteko lanpostu hutsen estaldura arautzea; txanda kontratuari lotutako erretiro partziala eskuratzea; anbulatorioetan ere plantillen inguruko akordioak ezartzea; lan kargak saihesteko ordezkapenak egitea; eta Osakidetzako langileei aplikatzen zaizkien baldintza berberak aplikatzea homologazio printzipioan oinarrituta.

SATSE, ELA, LAB, CCOO, UGT eta Esk-k Eusko Jaurlaritzako Osasun Sailaren hipokrisia eta propagandarako grina salatu dute. Izan ere, martxoaren 9an, Osakidetzako langileen lan-baldintzak hobetzeko LHKn deitutako bilerara joateari uko egin zion, Bilbo Intermodaleko geltokian osasun-langileen omenezko plaza bat inauguratzen zuen bitartean. Horregatik, gaur, apirilak 5, langile sanitarioen plaza deiturikoa -Eusko Jaurlaritzak eman zion izena- berrinauguratu dute sindikatuek, eta Osakidetzako langile ahaztuen plaza izendatu dute. “Plantillak ez du eduki hutseko propaganda-ekintzarik behar, eta benetako aitorpena behar du, egunero jasaten dituzten eta herritarrei eskaintzen zaien osasun-zerbitzuan eragin zuzena duten lan-baldintzak hobetzeko”.

ELA, SATSE, LAB, CCOO eta UGT gaur goizean Gasteizen deitutako mahai sektorialetik altxatu dira, Osakidetzak foro honetan hartutako akordioak benetan, eraginkortasunez, serio eta edukiz betetzeko asmorik ez duelako, eta, horrez gain, Osasun Zerbitzu Publikoan irekita dauden gatazka ugari konpontzeko eta gure osasun publikoak bizi duen egoera larria konpontzeko neurri eraginkorrak eta sakonak abian jartzeko. Osakidetza solaskide ona ez bada, lan hori egingo duen beste pertsona bat edo batzuk bilatzea planteatu beharko du Osasun Sailak, negoziazio kolektiborako eskubidea errespetatzeko helburuarekin. Osakidetzak bileran esan du ezin dituela aldarrikapen batzuk onartu, ez daudelako aurrekontuan sartuta. Baieztapen onartezinak dira, kontuan izanda atzo bertan Aspiazu sailburuak 605 milioi euro aurreztu direla aitortu baitzuen.

ELA, Satse, LAB, CCOO, UGT eta ESK sindikatuek beste bi greba egun deitu dituzte Osakidetzan, Osasun Sailak sindikatuen aldarrikapenei erantzun ez dielako. Grebak apirilaren 8an izango dira Lehen Mailako Arreta osoan eta maiatzaren 16an ospitale sare osoan eta osasun mentalean. Aldi berean, Transfusio eta Giza Ehunen Euskal Zentroan beste lau greba egun deitu dituzte, apirilaren 19tik 22ra, Osakidetzaren immobilismoaren aurrean. Osakidetzako esparru guztietan deitutako azken greba egunetik hilabete bat pasa denetik, Osasun Sailak ez du urrats bakar bat ere egin gure osasun sistema publikoak bizi duen egoera larria iraultzeko.

ELA, SATSE, LAB, CCOO, UGT, ESK, UTESE eta SAE sindikatuek deituta, mobilizazioak izan dira Bilbon, Transfusio eta Giza Ehunen Euskal Zentroan (TGEEZ) eta Bizkaiko Osasun Mentaleko Sarean, Osakidetzari exijitzeko %4ko osagarria ordain diezaiela bi kolektiboei, eta, horrela, lan-baldintzak parekatu daitezela, behingoz, erakunde publikoko gainerako langileen baldintzekin. Deialdia egin duten sindikatuek Osakidetzari eskatu diote onar dezala bi kolektibo horiek diskriminatuta daudela. Zentzu horretan, lan-baldintzak Osakidetzako gainerako langileekin parekatzeko urratsak egitea eskatu diote, Transfusio eta Giza Ehunen Euskal Zentroko eta Osasun Mentaleko Sareko kolektiboarentzat eta hori jasotzen ez duten gainerako kolektiboentzat %4ko osagarria aitortuz. Manifestazioa Bilboko Plaza Biribiletik abiatu da, 17:30ean.

ELAk salatu du Basurtuko Ospitaleko (Bilbo) bihotz-kirurgiako zerbitzuaren itxieraren atzean - Osakidetzak dio berregituraketa hutsa dela- plantilla murrizteko estrategia bat dagoela. Osakidetzak Basurtuko Ospitalean eta Gurutzetako Ospitalean eskaintzen zen zerbitzu bat kendu nahi du; orain, ezkerraldeko Ospitaletik soilik eskaintzea proposatzen du. Hala ere, sindikatuak salatu du kontua ez dela soilik zerbitzu bat lekuz aldatzea, baizik eta langile gutxiagorekin eskaintzea, hau da, plantilla murriztuz. Izan ere, ziurtatu du langile askori dagoeneko ohartarazi dietela uko egin behar dietela egungo kontratuei. “Horrek, argi eta garbi, kaleratzea dakar”, kexu da sindikatua.

Beste behin ere, Osakidetza ez da agertu SATSE, ELA, LAB, CCOO eta UGT sindikatuek LHKn deitutako negoziazio-bileran, deialdiari erantzun ere egin gabe. Sindikatuek deitoratu dute osasun sistema publikoaren egiturazko arazo larriak konpontzeko borondaterik ez dutela, eta horrek zerbitzuan eragin zuzena duela. Ildo beretik, Osakidetza Mahai Sektorialean parte hartzera mugatzea salatu dute. Izan ere, sindikatuen iritziz, mahai horrek izaera informatiboa baino ez du, gai-zerrenda ezartzen du, eta ez ditu plantillaren aldarrikapenak kontuan hartzen. Era berean, salatu dute formatu telematikoan egiten jarraitzen dutela, osasun-egoerak justifikatzen ez duenean, eta ez dutela beharrezko dokumentazioa bidaltzen, analisia eta negoziazioa eragotziz.

Bi greba egunen ostean, sindikatuek ezin dute onartu Mahai Sektorialean arte hartzea, mahai horrek behin eta berriz salatu dituzten formei eta edukiei eusten dielako, eta hori izan zelako, hain zuzen ere, foro hori uztera eraman dituena.

Otsailaren 25 eta 28ko greba deialdien ondoren sindikatu hauek ezinbestekoa deritzote edukiak izango dituen benetako negoziazioari, Osakidetzaren arazo estrukturalei heltzeko; hau ez da Osasuneko Mahai Sektorialean gertatzen