Genero politika

Gaur, irailak 28, Arabako adinekoen egoitza pribatuetako eta etxebizitza komunitarioetako langileek aurtengo laugarren greba eguna egin dute. ELAk, sektorean ordezkaritza handiena duen sindikatuak, LABekin batera deitu du greba, sektoreko langile prekarioenek egiten duten lan handia behingoz duindu dadin eskatzeko.

Gipuzkoako erresidentzietako langileek, ELAk deituta, manifestazioa egin dute gaur Donostian. Mobilizazioaren bukaeran, Aldundiari leporatu diote gutxiengoan sinatutako akordio bat babestu izana. Izan ere, ordezkaritza sindikalaren %8k bakarrik sinatu du hitzarmena. “Aldundiak ez du errespetatu sektoreko langileen gehiengoaren borondatea. Helburu bakarra dauka: 260 greba egun baino gehiago daramatzaten langileak amore ematera bultzatzea”, salatu dute grebalariek.

Gaur LHKn aurkeztutako testuan ez daude ELAk salatu zituen artikulu diskriminatzaile eta antisindikalak. Testuaren aldaketak agerian uzten du akordioaren helburu bakarra langileek amore ematea zela.

ELAk eta LABek beste greba egun bat deitu dute Arabako erresidentzia pribatuetan irailaren 28rako. Egun horretan, manifestazioa egingo da goizeko 11:00etan Albertia Campus egoitzatik (Nieves Cano) abiatuta, Gasteizko erdigunean dauden egoitzetan barrena, Aldundira iritsi arte. Manifestazioa kontzentrazio batekin amaituko da. Patronalek urratsik egiten ez badute, sindikatuek iragarri dute mobilizazio eta greba egun gehiago deituko dituztela.

Hurrengo astelehenean bilera feminista izango dugu ELAko lokalean. Etorkizuna feminista izango da eta horrekin batera, sindikalismoa ere.

Joan den astean egindako asanbladan, Bizkaiko zahar egoitzetako ELAko langileek (sektorearen %65 baino gehiago ordezkatzen dute) aho batez erabaki dute protestak areagotzea, eta hiru greba egun deitu dituzte urriaren 4, 5erako eta 6rako. Horrela, sektoreko langileek negoziazio mahaia deitzera behartu nahi dituzte patronalak.

Irizarreko autobusak garbitzen dituzten Teliman enpresako langileek greba mugagabea hasiko dute irailaren 19an astelehena, hitzarmenaren negoziazioan aurrerapausorik ez dagoelako. Orain arte 26 greba egun egin dituzte, baina zuzendaritzak ez du bere jarrera aldatu, eta ELAk mobilizazioak areagotzea erabaki du.

Gaur, Nafarroako Ospitalean elkarretaratzea egin da bertan gertatutako eraso sexuala salatzeko. Indarkeria matxistak ez du mugarik. Kaleetan, jaietan eta lanean erasotzen gaitu. Eraso hau ez da fenomeno isolatu bat, baizik eta sistema heteropatriarkalaren ondorioa.

Roxima enpresak, Barakaldoko BM Supermerkatuetako frankizia dendak, 12 langilez osatutako plantillari jakinarazi dio denda itxi egingo duela eta, ondorioz, plantilla osoa kaleratuko duela. Barakaldoko frankizian du ordezkaritza ELAk.

ELAk Bilboko Venerables Sacerdotes eta la Misericordia erresidentziak -biak ere Gotzaindegiak kudeatzen ditu- demandatu ditu langileen grebarako eskubidea urratzeagatik. Irailaren 4an bi hilabete bete ziren langile guztiek greba mugagabea hasi zutenetik enpresak eta Elizbarrutiak egoitza husteko eta lanpostu guztiak suntsitzeko asmoa dutelako. Sindikatuak dio ordutik, bi egoitzak eta Gotzaintza bera greba oztopatzen saiatu direla.

ELAren ustez, Errege Lege Dekretuak ez ditu ezabatuko langile horiek jasaten dituzten prekarizazio elementu asko eta kanpoan utziko ditu langile migratu asko. "Bazen garaia sektore hau arautzeko, feminizatua, prekarizatua eta, hein handi batean, arrazializatua dagoena. Positiboa da hori; hala ere, anbizio txikikoa da Dekretua".

Hondarribiko (Gipuzkoa) udal eraikinetako garbitzaileek (azpikontratatutako zerbitzua) greba mugagabea hasi dute hitzarmena berritzeko, 2011. urteaz geroztik iraungita. 109 greba egunen ondoren, eta enpresa kontratatzailearen (ISS Facility Services) eta Udalaren borondaterik ezaren aurrean, gaur, irailak 1, greba mugagabea hasi dute.

ELAk aurreakordioa lortu du Arabako Esku-hartze Sozialeko hitzarmenerako, langileen erosteko ahalmena bermatuko duena, KPIari lotutako soldata-igoerekin eta lanaldia 30 ordu murriztuta 3 urtean. Sindikatuak %54 inguruko ordezkaritza du negoziazio mahaian. Erosteko ahalmena ziurtatzeaz gain, testuak sektoreak eskatutako hobekuntza nagusiak jasotzen ditu, eta sektore feminizatu horretako mila langileren lan baldintzak nabarmen handituko ditu. Azken hilabeteetan 4 greba egun egin dituzte.

Gorlizko (Bizkaia) Udalaren mendeko eraikinak garbitzeaz arduratzen diren langile azpikontratatuek akordioa sinatu dute, kale garbikuntzako lanetan diharduten gizonekin alderatuta -lanbide kategoria berekoak- duten soldata arrakala ezabatzeko. Akordioa sinatuta amaiera eman diote 2021eko uztailaren 1ean hasi zen grebari. Akordioak hobekuntza handiak jasotzen ditu: 2023rako %32ko soldata igoera eta 2024rako %44koa. Bi igoera horiek Bizkaiko eraikin eta lokalen garbikuntzako hitzarmen probintzialaren gainetik daude.

Gaur kalera atera dira berriro Gipuzkoako ehunaren merkataritzan langileak, ELAk deitutako bi eguneko greban: uztailaren 21ean eta 22an. Sektoreko lan baldintzak hobetzeko hitzarmenaren alde ari dira borrokan eta arrakastaz ari dira greba egiten. Bereziki nabaritu da greba honako dendetan: Stradivarios Garbera, Urbil eta erdigunekoa; Bershka erdigunekoa, Garbera eta Irun; Parfois de Garbera; Zara de Urbil; Pepe Jeans Urbil; Springfield Txingudi; H&M Garbera; Oysho erdigunekoa eta Urbil; Desigual; Tezenis; Parfois erdigunekoa; Fifty; H&M Txingudi y Bershka Irun bezalako dendetako langileek gehiengo batean greba egin dute baina partzialki ireki ahal izan dute. Azpimarratzekoa da erdiguneko Desigual, Guess eta Parfois dendak lehen aldiz batu direla grebara.

Arabako Etxez Etxeko Laguntza Zerbitzuko langileek mobilizazioak iragarri dituzte administrazioek -Gizarte Ongizaterako Foru Erakundeak (GOFE) eta Gasteizko Udalak- azpikontratatutako zerbitzu publiko horrekin egiten duten kudeaketa salatzeko. Funtsezko zerbitzu horrek, deitoratzen dutenez, ez du prestigiorik administrazio publikoentzat. Gauzak horrela, uko egiten diote sektoreko lan-baldintzak hobetzeari eta gizartearentzat funtsezkoa den zerbitzua enpresa pribatuen esku uzten dute. Langileek berritu gabeko hitzarmen batekin jarraitzen dute -2020ko abenduaren 31n amaitu zen, eta beste bat negoziatzen ari dira-, eta zerbitzua baldintza prekarioetan eskaintzen dute. Uztailaren 20an kontzentrazioa egingo dute, Gasteizen, Probintzia Plazan, 12:00etan.

Ostegun honetan, uztailaren 7an, bilera feminista egingo dugu Gasteizko lokalean. Saio honetan autodefentsa feminista eta mikromatxismoen inguruan jardungo dugu.

Iruñeko Kondestable aretoa aukeratu du ELAk 2022ko Ekainaren 28an LGBTIQ+ kolektiboaren borrokarekiko konpromisoa aldarrikatzeko. Aurten ere, sindikatuak ekitaldi berezi bat egin du bere militantziarekin.

Ortuellako (Bizkaia) Etxez Etxeko Laguntza Zerbitzuan deitutako grebak erabateko jarraipena izan du. Guztira, 3 greba egun deitu dituzte beren lan-baldintzak eta zerbitzuaren kalitatea hobetzeko. Hurrengo grebak ekainaren 29an eta uztailaren 1ean izango dira. Lagunduz enpresari -zerbitzu horren esleipena duen enpresa pribatua- eta Ortuellako Udalari eskatu diete kolektiboak pairatzen duen prekaritateari aurre egitea.

Ekainaren 30ean Laudioko askotariko gelan (enparantza alboan) eskualdeko bi gertakarien inguruko hitzaldia gauzatuko da: batetik, etxebizitzaren problematikari eutsiko diogu eta bestetik, eskualdean dagoen Greba Batzordea edo SOS Aiaraldeako ekimenari.

ELAk grebak deitu ditu Gipuzkoako erresidentzietan, eguneko zentroetan eta tutoretzapeko etxebizitzetan, ekainaren 30ean, uztailaren 1ean, 14an eta 15ean. Langileek mobilizazioak indartzearen aldeko apustua egin dute asanblean, joan den astean patronalek sindikatuak bultzatutako negoziazio bidea zapuztu ostean. Bost urte igaro dira lehen negoziazio mahaia martxan jarri zenetik, 258 greba egun; hala ere, gatazka konpondu gabe dago oraindik. Patronalek eta Aldundiak ez dute urratsik egin egoera hori konpontzeko. Hala erakutsi dute azken asteotako negoziazio mahaietan. ELAk iragarri du patronalek eta Aldundiak gatazkaren konponbidean pausorik eman gabe jarraitzen badute, greba eta mobilizazioak areagotuko dituela.

Zaintza denon ahotan dagoen terminoa bihurtu da azken aldian. Baina diskurtsoetatik at, ez du hainbesteko arretarik jaso politika eta berau duintzeko neurri errealetan. Zaintza lanak , historikoki emakumeoi ezarri zaizkigun zereginak izanda, ezkutatuak, sozialki aitortu gabeak eta prekarizatuak izan dira. Badira eredu familista edo tradizional batean (soilik) ebazten ditugun zaintza beharrak, baita bestelako modu merkantilistan, zaintzaileen esplotazioan oinarrituta, asetzen ditugunak ere. Biak ala biak, sistema kapitalista (cis)heteropatriarkalak etekina ateratzen duen moduan antolatuak daudelarik, noski. Hauxe bera modu argian erakutsi digu azken urteetan Mugimendu Feministak.

Gipuzkoako Erresidentzietako patronalek eta sindikatuek LHKn egindako bilera guztiz zapuztu da patronalen jarreragatik. ELAk aurkeztutako proposamena baloratzeari muzin egin dio, sindikatuak aurreko bileran hala eskatu bazien ere, eta bi puntu kentzeko exijitu du. ELArentzat onargaitza da jarrera hori, eta agerian uzten du patronalen baldintzak hobetzeko eta negoziatzeko borondate eskasa. Gauzak horrela, ELAk sektorea bera eta bertako langile eta egoiliarren egoera duinduko duen hitzarmenaren alde borrokan eta greban jarraituko du.

ELAk eta LABek beste greba egun bat deitu dute ekainaren 23rako Gipuzkoako Ehungintzako Merkataritzan, hitzarmenaren negoziazioa desblokeatzeko. Sindikatuek sektoreko patronalei exijitu diete kolektiboaren lan baldintzak hobetzeko proposamen bat egin dezatela, besteak beste, gehiegizko partzialtasunaren arazoa konpontzeko eta urteko lanorduak murrizteko. Gainera, digitalizazioari aurre egiteko neurriak hartu behar dira; izan ere, online salmentek eta denden itxierek merkataritzaren egoera kaltetu dute.

12 eguneko grebaren ondoren, Irungo lantegian CAF enpresako garbitzaileek ekainaren 1etik Beasaingo lankideei aplikatzen zaien hitzarmen bera aplikatzea lortu dute, hau da, batez beste % 26,5eko soldata-igoera. Parekatze horrek, halaber, hobekuntza nabarmenak ekarriko ditu lizentzia eta baimenetan.

Gaur beste greba egun bat egin dute ELA, UGT, LAB eta CCOO sindikatuek deituta, Nafarroako egoitzen hitzarmenaren negoziazioan aurrera egiteko eta lan baldintza duinak eta kalitatezko zerbitzua aldarrikatzeko. Goizean, sektoreko langileek elkarretaratzea egin dute Anadpen aurrean, eta hitzarmenaren alde bildutako 8.108 sinadurak entregatu dituzte.

Confebaskek uko egin dio etxeko langileentzako lehen hitzarmen bat negoziatzeari, eremu horretan ordezkaritzarik ez duela argudiatuta. Hala adierazi du gaur LHKn ELA, LAB, CCOO eta UGT sindikatuekin egindako bileran. Confebaskek negoziatzeko borondaterik ez duenez etxeko langileek erabateko prekaritatean jarraitu behar dute. Espainiako Gobernuak, aldiz, lehen aldiz etxeko langileei eskubide batzuk onartu ditu gaur.

Bizkaiko ehungintzako, orokorreko, larrugintza eta oinetako merkataritzako langileek eta eraikinetako eta lokaletako langileek indarrak batzea erabaki dute, greba egun bateratuarekin. Bi sektoreentzat baldintza duinak lortzeko borroka elkarrekin eraman dute horrela kalera, eta ELAK oso balorazio baikorra egiten du. Bi manifestazio egin dira Bilboko kaleetan, eta CEBEKen egoitzaren aurrean amaitu dira biak. Hurrengo greba egunak ekainaren 10, 20, 21, 23 eta 24an izango dira. Bihar ELAko garbitzaileek emakumearen ikurra egingo dute Gas plazan (11: 00etan).

Justiziak arrazoia eman dio ELAri, eta Aztertzen Servicios Asistenciales enpresa kondenatu du Etxez Etxeko Laguntza Zerbitzuko ELAko 10 afiliaturi 20.000 euro ordaintzera, pandemia betean, enpresak zerbitzua bere kasa etetea erabaki zuenean langileei ordaindu ez zien diruagatik. Enpresak zerbitzua eten arren, Gasteizko Udalak eta Arabako Foru Aldundiak -azpikontratatutako zerbitzu horren titularrak- zenbateko horiek ordaindu zizkioten enpresari; Aztertzenek, ordea, ez zien ezer ordaindu langileei.

ELAk, CCOOk, LABek, ESK-k eta UGTk greba deitu dute ekainaren 17an eta 22an Arabako Esku-hartze Sozialean, AISA patronalak uko egin baitio langileen erosteko ahalmena bermatzeari. Sindikatuek Arabako Foru Aldundia, Gasteizko Udala eta Eusko Jaurlaritza ere interpelatu dituzte, pribatizatutako eta prekarizatutako funtsezko zerbitzuaren arduradun zuzenak direlako. Honako hauek daude langileen aldarrikapen nagusiak: KPIari lotutako soldata-igoera; 30 orduko lanaldi-murrizketa; kontziliazio-neurri egokiagoak; lizentzien hobekuntza; plusen arteko bateragarritasuna... 1.000 langile inguru dira, %75 baino gehiago emakumeak.