Genero politika

Abadiñon izan da manifestazioa, jaiekin bat eginez, eta 300 lagun inguru batu dira. Asteburuan mobilizazioekin jarraituko dute eta, astelehenean, elkarretaratzea egingo dute Bilbon.

Urtarrilaren 30ean hasi zuten greba Ilunion azpikontratako Onkologikoako garbitzaileek eta oso positibotzat jo dute grebaren lehen astea. Sindikatuak, hala ere, salaketa jarri du Lan Ikuskaritzan Onkologikoako Zuzendaritza langileen grebarako eskubidea urratzen ari delako. Mobilizazioek jarraituko dute.

Enplegu Zerbitzu Publikoak argitaratutako datuek erakusten dutenez, urtarrilean 2.495 pertsona gehiago zeuden langabezian Hego Euskal Herrian, batez ere, emakumeak eta gazteak.

Greba bertan behera utzi dute %20ko soldata igoerak eta lanaldi osoak bermatzen dituen akordioa lortuta. ELAk positibotzat jo du akordioa, lau hilabeteko grebaren ondoren.

ELAren Azterketa Bulegoak egindako txosten baten arabera, kontratazio mugagabearen hazkunde txikia aldizkako finkoekin eta kontratu partzialekin gertatu da, eta batez ere emakumeei eragiten die.

Iluniongo garbitzaileek 20 eguneko greba egingo dute. Kaleak garbitzeko sektoreko langileek baino %25 gutxiago kobratzen dute. Sektore hori erabat maskulinizatuta dago.

2022ko azken hiruhilekoko Biztanleria Aktiboaren Inkestaren arabera, langabetu kopurua 7.300 handitu da Hego Euskal Herrian. Aldiz, 9.900 landun gutxiago daude; horietatik 8.700 emakumezkoak dira.

Udal, mankomunitate eta patronalen pasibotasuna salatu nahi du Euskal Sindikatuak. 2016tik ez diete Hitzarmena berritu langileei, profesional gehienak emakumezkoak diren sektore honetan.

Urtearen lehenengo bilera feminista egingo dute Gasteizko ELAko emakume taldeak "poco quemamos" lelopean.

Hitzarmenak %12,9ko soldata igoera jasotzen du; KPIaren eguneratzea hitzarmena amaitzean; urteko orduak funtzionarioekin parekatzea; eta baimen eta lizentziei lotutako hobekuntzak.

Pandemian ezinbesteko ziren langileen erosahalmenak hilean 300 euro egin du behera 2019tik hona. Dibertsitate-funtzionala duten 5000 pertsona laguntzen dituzte, hilean, Bizkaian diharduten 600 langilek. Enpresa batzordean dauden ELA, LAB eta ESK sindikatuek deitu dute lehen greba eguna eta, egoera aldatu ezean, mobilizazioek jarraituko dutela adierazi dute.

Gipuzkoako ehungintza merkataritzako langileek akordio historikoa lortu dute, 19 eguneko grebaren ostean. ELAk historikotzat jo duen akordio hau 19 greba egun egin ondoren iritsi da, eta sindikatuak, negoziazio mahaian ordezkaritzaren %85 duenak, bultzatutako mobilizazioen fruitua da.

Bizkaiko Etxez etxeko laguntzaren sektoreko enpresa nagusietako bat den Aztertzen enpresaren Bilboko egoitzaren aurrean kontzentratu dira langileak. EAEko hiru hiriburuetako udalek enpresa hori kontratatzen dute. Bilbon bakarrik, Aztertzen-eko plantillan 300 langile baino gehiago daude, eta zortzi urte daramatenak hitzarmenik gabe.

Espainiako Gobernuak langile industrialek errelebo kontratua 2011 urteko murrizketen aurreko baldintzetan hartzea baimendu du beste urtebetez. Berriro ere Espainiako Gobernuak enpresa handi batzuen beharrei men egin die langile zaurgarri guztien osasuna zaindu beharrean eta, honela, bereziki emakumeak diskriminatzen jarraituko du.

Urtebete baino gehiago luzatzen ari den negoziazio antzua deitoratzeko eta Hitzarmen duin bat ahal bait arinen lortzeko mobilizazioa arrakastatsua izan da gaur ere. Egoerarekin nazkatuta daude plantillak eta, oraingoz, urtarrilaren 7ra arte jarraituko dute greban, ELAren babesarekin. Sindikatuak patronalaren pasibotasuna salatu du.

Sindikatuak irabazitako bi epaiketei esker, Eusko Jaurlaritzak Euskal Poliziaren −Udaltzaingoa eta Ertzaintza− hautaketa eta prestakuntza araudia aldatu behar izan du. Horri esker, haurdun dauden hautagaiek proba fisikoak atzeratu ahal izango dituzte, eta diabetesa dutenek prozesuan parte hartu ahal izango dute. Haurdun daudenek, hala ere, birritan inskribatu eta ordaindu behar izatearen kontrako helegitea jarriko du aurki ELAk.

Zaintzen enpresarekin gaur sinatutako akordioari esker %13ko soldata igoerak izango dituzte, bai eta 2019-2022 urte bitarteko igoerei dagozkien atzerapen guztiak ere. Horrez gain, orain arte lortu dituzten hobekuntzak bermatuta geratuko dira eta kontratazio berriei ere aplikatuko zaizkie. Pozik jaso du berria ELAk eta argi daukate mobilizazio dinamika eta greba egunak ezinbestekoak izan direla garaipena lortzeko.

Bizkaiko Etxez Etxeko Laguntza Zerbitzuko langileek 56 greba-egun egin dituzte dagoeneko, sektoreko patronalek negoziazioarekin interes eta errespetu falta erakutsi dutenagatik.

120 greba egun egin ondoren, ELAk akordioa lortu du Telimanen, Irizar autobusak garbitzeaz arduratzen den azpikontratan. Abenduaren 22an lortutako akordioak, besteak beste, KPI bermatuko die langileei. Langileek greba mugagabea hasi zuten irailaren 19an. Teliman azpikontratak Irizar S.coop. enpresarentzat egiten du lan. Guztira, 24 emakume dira, 1.100 euro inguruko soldatak dituzte eta ez dute lan toxikoagatiko plusik jasotzen; pandemian garbikuntzaz arduratu ziren Irizarreko zuzeneko langileek, ordea, plus bat jaso zuten.

Bizkaiko zahar etxeetan ELAk deitutako greba asteari amaiera emateko, manifestazio jendetsua egin dute Bilbon, baita mosaikoa ere, iaz berriro gatazka hasi zenetik egin den 21. greba egunean. Aste honetan, langileek hainbat ekitaldi antolatu dituzte herritarrei euren errealitatea ezagutarazteko, eta gaur, abenduaren 23an, manifestazioa egin dute Bilbon. Manifestazioa 11: 30ean abiatu da Aldunditik, Arriaga Antzokian amaitzeko. Bertan, amaierako ekitaldi hunkigarria egin dute, eta amaieran, 60 langilek mosaiko bat egin dute honako leloarekin: 'Gu gabe ez dago zaintzarik. Erresidentziak borrokan!'.

Patronalak negoziazioa blokeatzen jarraitzen duenez, greba egun berriak deitu dituzte Gipuzkoako ehungintzako merkataritzan, abenduaren 28tik urtarrilaren 7ra. Zortzigarren greba egunean, aste honetako bigarrenean, Gipuzkoako ehungintzako merkataritzako langileek gabon kantak erabili dituzte euren lan baldintza eskasak salatzeko. Eguberriak aprobetxatuz, langileek elkarretaratzea egin dute Donostiako San Martin merkataritza gunean, eta Olentzerori bere egoera hobetzeko hitzarmena eskatu diote. Horretarako, honako eskaera hauek jaso dituzte gutunean: lanaldi osoak, ordutegi egokiak, erosahalmena bermatzea, antzinatasun plusa, online plusa...

ELAk deituta, greba izan da sektorean gaur, eta beste horrenbeste egingo dute bihar, abenduaren 23an. Zazpi lan uzte egin dituzte aurten dagoeneko, langileen egoera kaxkarra eta patronalaren blokeoa salatzeko. Sindikatuak arrakastatsutzat jo du gaurko greba eguna.

Lan Ministerioa CCOO eta UGTrekin bildu da gaur, 2023ko Lanbidearteko Gutxieneko Soldataren kopurua eztabaidatzeko. Lan Ministerioak proposatu du 46 eta 82 euro arteko igoera, gutxienik Hego Euskal Herriari dagokion gutxieneko soldata baino 318 euro gutxiago.

Langileen aldarrikapenak jasotzen dituen akordioa sinatuta bukatu egin da zazpi hilabeteko greba Gipuzkoako udalerrian. Erresistentzia kutxa ezinbesteko tresna izan da borroka mantendu ahal izateko.

Eraikinaren egoera tamalgarria eta lan baldintza eskasak salatzen dituzte, beste erresidentzietako ELAko ordezkarien babesarekin. Greba mugagabean daude abenduaren 12tik, enpresak 2,7 milioiko mozkinak izan baditu ere soldatak 2016tik izoztuta mantendu dituelako. Foru Aldundiak, bitartean, konpondutzat ematen du gatazka.

Gipuzkoako ehungintzako merkataritzako langileak greba egiten ari dira hitzarmen kolektiboaren egoera salatzeko. Izan ere, egoera larria bizi du sektoreak: feminizatuta dago, langileek gehiegizko partzialtasuna pairatzen dute; digitalizazio prozesuen ondorioz dendak ixten eta langileak kaleratzen ari dira; ez dago promoziorako aukerarik; eta gero eta funtzio eta lan karga handiagoak dituzte. Hurrengo greba egunak abenduaren 22an eta 23an izango dira. ELAk ez du baztertzen greba egun gehiago deitzea eta mobilizazioak indartzea.

ELAk ontzat eman ditu Espainiako Gobernuak aurkeztutako Familien Legearen aurreproiektuaren aurrerapen sozialak. Hala ere, ELAk kritikatu du legearen onarpena gehiegi atzeratzen ari dela, oraindik aurreproiektu fasean baitago.

Abenduaren 14tik 17ra deitu du greba sindikatuak Osakidetzako garbiketako negoziazio-mahaia desblokeatzeko helburuarekin. Azpikontratatutako 1500 langile inguruk ematen dute zerbitzu hau, emakumezkoak gehientsuenak, eta ez dute kobratzen Osakidetzako beste langileek kobratzen duten karrera profesionala.

Behin-behineko langileak finkatzeko Eusko Jaurlaritzarekin lortutako akordioaren ondoren, sindikatuak bertan behera utzi ditu abenduaren 15 eta 16ko grebak. Akordioa gaur grebalariekin egingo diren batzarretan berretsiko da.

Jarraipen zabala izan dute Bizkaiko Etxeko Laguntza Zerbitzuko langileek lan hitzarmena berritzeko egin dituzten azken hiru greba egunek. Gaur, abenduak 9, deialdi horretako hiru greba egunetako azkena egin dute. Guztira, 56 greba egun bete dituzte, eta zazpi urte daramatzate lan hitzarmena berritu gabe. Langileek Eusko Jaurlaritzari leporatu diote gehigiezko zerbitzu minimoak ezartzea. Izan ere, greban izanda ere, zerbitzuen ia %90 eskaintzera behartu dituzte langileak. "Lan Sailak, gatazkaren konponbidea bilatu ordez, gatazka minimizatu nahi du, baita feminizatuta dagoen sektorea ikusezin bihurtu ere", deitoratu du sindikatuak.